کوینها و توکنها در دنیای کریپتو: تفاوتها، کاربردها و انواع مختلف آنها


تفاوتهای کوین و توکن در دنیای رمزارزها: آشنایی با این مفاهیم
در دنیای رمزارزها، بسیاری از افراد معمولاً با بیت کوین و اتریوم شروع میکنند. اما با گذشت زمان و بیشتر آشنا شدن با این بازار، به اصطلاحات و پروژههای جدیدی برخواهید خورد. در اینجا ممکن است سوالی برایتان پیش بیاید: رمزارزهای جدیدی که بعد از بیت کوین به وجود آمدهاند، چه ویژگیهایی دارند؟ و تفاوت بین کوین و توکن چیست؟ در این مقاله، قصد داریم این دو مفهوم را بررسی کنیم.
کوین (Coin): ارزهای دیجیتال با بلاکچین مستقل
کوین به هر رمزارزی گفته میشود که دارای بلاکچین مستقل و پایدار باشد، مانند بیت کوین. این ویژگی مهمترین تفاوت بین کوینها و توکنها است. کوینها از ابتدا طراحی و ایجاد میشوند، مشابه طراحی یک سیستمعامل اختصاصی برای یک کامپیوتر. هر بلاکچین به طور خاص برای یک هدف معین ایجاد میشود.
برای مثال، بیت کوین یک ارز دیجیتال است که به عنوان وسیلهای برای ذخیره ارزش ایجاد شده و هدف آن مقابله با سیستمهای مرکزی مالی مانند بانکها است. بیت کوین بلاکچین مخصوص به خود را دارد که مستقل از دیگر پلتفرمها عمل میکند.
توکن (Token): رمزارزهایی که بر بستر قراردادهای هوشمند ساخته میشوند
توکنها به رمزارزهایی اطلاق میشوند که بر روی پلتفرمهای قرارداد هوشمند ساخته شده و از آنها برای ایجاد کاربردهای خاص استفاده میشود. این پلتفرمها مانند بلاکچین اتریوم به کاربران این امکان را میدهند که توکنهایی را بر اساس پروتکلهای خاصی ایجاد و مدیریت کنند. ایجاد توکن نیاز به ساخت یک بلاکچین جدید از صفر ندارد، بلکه میتوان از پروتکلهای موجود برای این کار استفاده کرد. همین ویژگی تفاوت اصلی توکنها با کوینها است.
به عنوان مثال، تتر (Tether) یک توکن است که بر بستر بلاکچین اتریوم ساخته شده و از پروتکل ERC20 برای ایجاد و مدیریت آن استفاده میشود. یکی از ویژگیهای بارز توکنها این است که میتوانند به راحتی با یکدیگر مبادله شوند، چرا که همه آنها از یک پروتکل مشترک استفاده میکنند.
مقایسه کوین و توکن: تفاوتها و ویژگیها

پروژههای کوین معمولاً بر اساس ایدههای قبلی یا تکنولوژیهای موجود طراحی میشوند، اما برای شروع بهطور کامل از پایه ساخته میشوند. برای مثال، اتریوم به همین روش طراحی شد. ویتالیک بوترین با بررسی بیت کوین و مشاهده ضعفهای آن، به طراحی یک سیستم سریعتر و کاراتر پرداخته که از بلاکچین بهعنوان پلتفرم قراردادهای هوشمند استفاده میکند. اتریوم برخلاف بیت کوین، نه تنها روی دادههای مالی متمرکز است، بلکه بر برنامههای غیرمالی نیز از جمله بازیها و شبکههای اجتماعی نیز تأکید دارد.
از سوی دیگر، پروژههای توکن بخش بزرگی از دنیای رمزارزها را به خود اختصاص دادهاند. مزیت این پروژهها در این است که آنها میتوانند به اکوسیستم اصلی خود کمک کرده و درآمدزایی کنند. به این صورت که از کاربران بابت انجام تراکنشها کارمزد دریافت میشود و این کارمزد معمولاً با رمزارز بومی بلاکچین پرداخت میشود. برای مثال، در دای (Dai) که یک توکن مبتنی بر پروتکل ERC20 است، برای هر تراکنش از کاربران، اتریوم به عنوان کارمزد دریافت میشود.
بلاکچینهای محبوب برای میزبانی ارزهای دیجیتال
در حال حاضر، بلاکچین اتریوم با استاندارد ERC20 یکی از محبوبترین پلتفرمها برای میزبانی توکنها است. بسیاری از ارزهای دیجیتال معروف که به طور روزانه با آنها در تعامل هستید، از این بلاکچین برای ایجاد و مدیریت توکنها استفاده میکنند. برخی از این توکنها عبارتند از تتر (USDT)، میکر (MKR) و EOS. نکته جالب این است که بلاکچین ترون (Tron) در ابتدا بر روی اتریوم قرار داشت و بعد از مدتی تصمیم گرفت بلاکچین خود را طراحی کند.
پس از اتریوم، بلاکچینهای ترون، کاسموس (Cosmos) و تزوس (Tezos) به عنوان گزینههای محبوب دیگر برای میزبانی توکنها شناخته میشوند.
تفاوت کیف پولها برای کوینها و توکنها
یکی از تفاوتهای بارز میان توکنها و کوینها، نوع کیف پول مورد نیاز برای ذخیرهسازی آنها است. هر کوین نیاز به کیف پول خاص خود و آدرس منحصربهفردی دارد که در بلاکچین اختصاصی خودش قرار دارد. به عنوان مثال، کیف پولهای بیت کوین و اتریوم از هم جدا هستند و نمیتوان دارایی بیت کوین را به آدرس اتریوم ارسال کرد.
در حالی که این موضوع برای توکنها متفاوت است. شما میتوانید توکنهایی مانند تتر ERC20 را به هر آدرسی در شبکه اتریوم ارسال کنید. ممکن است در برخی مواقع توکن در کیف پول آنلاین شما نمایش داده نشود، اما تراکنش تأیید شده است و به آن دسترسی خواهید داشت، هرچند که ممکن است به دانش فنی نیاز داشته باشید.
دلیل شکلگیری توکنها
همانطور که اشاره کردیم، کوینها بلاکچینهای اختصاصی دارند، اما توکنها میتوانند از بلاکچینهای دیگر برای ایجاد و میزبانی استفاده کنند. این یکی از تفاوتهای اصلی کوینها و توکنها است. ایجاد یک توکن دیجیتال در مدت زمانی کوتاه (کمتر از یک ساعت) امکانپذیر است و هر کسی که دانش لازم در زمینه بلاکچین و قراردادهای هوشمند داشته باشد، میتواند آن را ایجاد کند.
اما نکته اینجا است که صرفاً ایجاد یک توکن برای موفقیت در دنیای ارز دیجیتال کافی نیست. هر توکن، همچون کوینها، باید از پذیرش و ارزش بازار برخوردار باشد تا در بازار ارز دیجیتال جایگاه خود را پیدا کند.
یکی از دلایل عمده ایجاد توکنها، کاهش هزینههای طراحی و ایجاد بلاکچین اختصاصی است، بهویژه که امنیت آن ممکن است به اندازه کافی تضمین شده نباشد. به جای این که خود بلاکچین جدیدی ایجاد کنند، پروژهها از بلاکچینهای معتبر و امن مانند اتریوم برای میزبانی استفاده میکنند.
بسیاری از پروژههای ارز دیجیتال ترجیح میدهند ابتدا توکن خود را بر بستر یک بلاکچین شناخته شده راهاندازی کنند و سپس در صورت موفقیت در بازار، بلاکچین اختصاصی خود را طراحی کنند. برای مثال، بایننس کوین (BNB) که ابتدا بر بستر اتریوم (ERC20) شروع به کار کرد و بعداً بلاکچین اختصاصی BEP2 را برای خود ایجاد نمود.
برخی از پروژهها مانند تتر به جای ساخت بلاکچین اختصاصی، از چند بلاکچین مختلف برای میزبانی استفاده میکنند. تتر بهعنوان یک استیبلکوین از بلاکچینهای اتریوم، ترون و بایننس برای میزبانی استفاده میکند.
کاربردهای مختلف توکنها و انواع آنها
در حالی که کوینها معمولاً به عنوان وسیلهای برای پرداخت مورد استفاده قرار میگیرند، توکنها هدف خاصتری دارند و برای برآورده کردن نیازهای خاص در اکوسیستمهای مختلف طراحی میشوند. بهطور کلی، سه نوع اصلی توکن وجود دارد:
توکنهای کاربردی (Utility Tokens): این توکنها خدمات خاصی را در شبکههای خود ارائه میدهند. به عنوان مثال، توکن Vethor که در بلاکچین VeChain استفاده میشود، برای پرداخت هزینههای شبکه بهکار میرود.
توکنهای امنیتی (Security Tokens): این نوع توکنها معمولاً برای نشان دادن حق مالکیت بر داراییهای دیجیتالی یا غیر دیجیتالی استفاده میشوند. به عنوان مثال، ممکن است توکن امنیتی نمایانگر سهام یک شرکت یا سهم در مالکیت یک ملک باشد. این توکنها به دلیل نگرانیهای دولتی از نظارت بر داراییها ایجاد شدهاند.
توکنهای معاملاتی (Transactional Tokens): این توکنها برای خرید و فروش کالا و خدمات مشابه ارزهای سنتی بهکار میروند. دای (Dai) و تتر از جمله توکنهای معاملاتی هستند.
توکنهای حاکمیتی (Governance Tokens): این توکنها به کاربران اجازه میدهند در تصمیمگیریهای شبکه مشارکت کنند. به عنوان مثال، توکن COMP از پروژه Compound که یک پروژه دیفای است، به کاربران این امکان را میدهد که در مدیریت پلتفرم و وامدهی آن نقش داشته باشند.
البته باید اشاره کرد که این دستهبندیها صرفاً برای تسهیل درک تفاوتهای توکنها است و هر توکن ممکن است ویژگیهای چندگانهای داشته باشد یا در دستههای مختلف قرار گیرد.
مقایسه بین کوین و توکن: رقابت برای پیشرفت در فضای کریپتو
در نهایت، تفاوتهای اصلی بین کوین و توکن را میتوان به این شکل خلاصه کرد:
کوینها دارای بلاکچین اختصاصی هستند، در حالی که توکنها از بلاکچینهای موجود برای فعالیت خود استفاده میکنند.
کوینها عمدتاً به عنوان ابزار پرداخت شناخته میشوند، در حالی که توکنها کاربردهای خاص و متنوعتری دارند.
هر کوین نیاز به کیف پول اختصاصی و آدرس خاص خود دارد، اما توکنها را میتوان در کیف پولهایی که از بلاکچینهای میزبان پشتیبانی میکنند ذخیره کرد.
کارمزد شبکه در کوینها از خود کوین برداشت میشود، در حالی که کارمزد توکنها معمولاً از رمزارز بومی بلاکچین گرفته میشود.
در نهایت، نمیتوان گفت که کدام یک از کوینها یا توکنها بهتر است. موفقیت هر پروژه بستگی به کاربرد و نیاز آن در دنیای واقعی دارد.