مقدمه

در دنیای پرشتاب علم و تکنولوژی، صنعت داروسازی نقش حیاتی در بهبود کیفیت زندگی بشر ایفا می‌کند. در میان شرکت‌های بزرگ و تأثیرگذار این صنعت، نام شرکت اب‌وی (AbbVie) به عنوان یکی از پیشگامان شناخته می‌شود. این شرکت، که کمتر از دو دهه از عمر مستقلش می‌گذرد، به سرعت به یکی از بازیگران اصلی و مهم در سطح جهان تبدیل شده است. اب‌وی نه تنها با تولید داروهای نوآورانه، بلکه با تمرکز بر پژوهش‌های علمی عمیق و پاسخ به نیازهای درمانی برطرف‌نشده، توانسته جایگاه ویژه‌ای برای خود کسب کند. این مقاله به بررسی جامع ابعاد مختلف این شرکت از تاریخچه و بنیان‌گذاران تا پروژه‌های عظیم و چالش‌های پیش‌رو خواهد پرداخت تا تصویری کامل از این شرکت داروسازی ترسیم کند.

 

آشنایی با شرکت اب‌وی

شرکت اب‌وی یک شرکت بیوفارماسیوتیکال جهانی است که بر کشف، توسعه، تولید و بازاریابی داروهای پیشرفته برای درمان برخی از پیچیده‌ترین و جدی‌ترین بیماری‌ها تمرکز دارد. این شرکت در سال ۲۰۱۳ به صورت رسمی از شرکت ابوت (Abbott Laboratories) جدا شد تا به عنوان یک نهاد مستقل، با تمرکز کامل بر تحقیقات دارویی و بیوتکنولوژی به فعالیت خود ادامه دهد. این جدایی استراتژیک به اب‌وی امکان داد تا با چابکی بیشتری در فضای رقابتی صنعت داروسازی حرکت کند و منابع خود را صرفاً به حوزه‌هایی مانند ایمونولوژی، انکولوژی (سرطان‌شناسی)، عصب‌شناسی، و ویروس‌شناسی اختصاص دهد.
یکی از ویژگی‌های برجسته اب‌وی، تعهد این شرکت به پژوهش و توسعه (R&D) است. بخش قابل توجهی از درآمد اب‌وی سالانه به سرمایه‌گذاری در این حوزه اختصاص می‌یابد، که این رویکرد نوآورانه، سنگ‌بنای موفقیت‌های آینده این شرکت است. مأموریت اصلی اب‌وی، نه تنها تولید دارو، بلکه یافتن راه‌حل‌های درمانی است که زندگی بیماران را متحول کند و امید به بهبودی را افزایش دهد. این شرکت با همکاری نزدیک با مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و جوامع علمی، تلاش می‌کند تا مرزهای دانش پزشکی را جابه‌جا کند. اب‌وی با اتخاذ رویکردی بیمارمحور، همواره به دنبال شناسایی و رفع نیازهای درمانی است که هنوز پاسخ مناسبی برای آن‌ها وجود ندارد. این رویکرد، هسته اصلی فعالیت‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای این شرکت را شکل می‌دهد و به آن اجازه می‌دهد تا داروهایی با پتانسیل بالا برای حل مشکلات پیچیده پزشکی تولید کند.

 

تاریخچه شرکت اب‌وی

تاریخچه اب‌وی با شرکت مادر خود، ابوت، گره خورده است. ابوت، که بیش از ۱۳۰ سال قدمت دارد، همواره یکی از نام‌های بزرگ در صنعت بهداشت و درمان بوده است. اما در اوایل قرن بیست و یکم، مدیران ابوت به این نتیجه رسیدند که تفکیک بخش دارویی شرکت از بخش‌های دیگر (مانند تجهیزات پزشکی و تغذیه)، می‌تواند به هر دو بخش اجازه دهد تا با تمرکز و کارایی بیشتری عمل کنند.
 

ریشه‌ها و جدایی از ابوت

در سال ۲۰۱۱، شرکت ابوت اعلام کرد که قصد دارد بخش دارویی مبتنی بر تحقیق و توسعه خود را به یک شرکت مستقل تبدیل کند. این تصمیم، پاسخی به تغییرات سریع در صنعت داروسازی و نیاز به تمرکز بیشتر بر نوآوری بود. پس از دو سال برنامه‌ریزی و آماده‌سازی، در ۱ ژانویه ۲۰۱۳، اب‌وی به صورت رسمی به عنوان یک شرکت مستقل در بازار سهام نیویورک با نماد ABBV آغاز به کار کرد. نام "اب‌وی" از ترکیب نام شرکت مادر "Abbott" و پسوند لاتین "Vie" به معنای "زندگی" انتخاب شد که مأموریت اصلی شرکت را نشان می‌دهد: "زندگی بهتر". این جدایی، نه تنها یک رویداد سازمانی، بلکه یک تحول استراتژیک بزرگ بود که به هر دو شرکت اجازه داد تا با استراتژی‌های متفاوت و متناسب با حوزه‌های فعالیت خود، به رقابت بپردازند. ابوت بر روی تولید محصولات تغذیه، تجهیزات پزشکی و تشخیص متمرکز شد، در حالی که اب‌وی تمامی تمرکز خود را بر نوآوری در حوزه دارویی قرار داد.
 

رشد سریع و استراتژی‌های کلیدی

پس از جدایی، اب‌وی با در اختیار داشتن سبد محصولات قدرتمند ابوت، به ویژه داروی پرفروش هیومرا، توانست به سرعت جای پای خود را در بازار محکم کند. این شرکت با استفاده از درآمد حاصل از داروهای موجود، سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در تحقیقات جدید و همچنین خرید و ادغام شرکت‌های دیگر انجام داد. این استراتژی، یکی از عوامل اصلی رشد خیره‌کننده اب‌وی بود. برای مثال، خرید شرکت فارم‌سایکلیکس در سال ۲۰۱۵، به اب‌وی اجازه داد تا به حوزه انکولوژی وارد شود و داروی موفق ایمبراویکا را به سبد محصولات خود اضافه کند. این رویکرد استراتژیک، اب‌وی را به یک شرکت متنوع و دارای پورتفولیوی قدرتمند تبدیل کرد. مثال دیگر، خرید شرکت آلرگان (Allergan) در سال ۲۰۲۰ بود که یکی از بزرگ‌ترین معاملات در تاریخ صنعت داروسازی محسوب می‌شود. این خرید، سبد محصولات اب‌وی را به طرز چشمگیری گسترش داد و شامل داروهای زیبایی مانند بوتاکس، داروهای عصب‌شناسی و چشم‌پزشکی شد، که اب‌وی را به یک شرکت چندوجهی‌تر تبدیل کرد.

 

بنیان‌گذاران و رهبران شرکت اب‌وی

اگرچه اب‌وی به طور رسمی در سال ۲۰۱۳ تأسیس شد، اما ریشه‌های آن در تاریخ طولانی شرکت ابوت قرار دارد. با این حال، می‌توان از رهبرانی که نقش کلیدی در جدایی و تأسیس این شرکت مستقل ایفا کردند، به عنوان بنیان‌گذاران آن نام برد.
 

ریچارد گونزالس: معمار اصلی اب‌وی

ریچارد گونزالس، که در زمان جدایی، رئیس بخش داروسازی ابوت بود، به عنوان اولین مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره اب‌وی منصوب شد. او نقشی حیاتی در شکل‌دهی به هویت و استراتژی شرکت جدید داشت. گونزالس، با بینشی عمیق نسبت به آینده صنعت داروسازی، بر تمرکز اب‌وی بر نوآوری و توسعه داروهای پیشگام تأکید کرد. او توانست تیمی متخصص و متعهد را گرد هم آورد و مسیر رشد سریع شرکت را هموار سازد. تحت رهبری او، اب‌وی به سرعت از یک شرکت تازه تأسیس به یک بازیگر اصلی در سطح جهانی تبدیل شد. گونزالس نه تنها به رشد مالی شرکت، بلکه به ایجاد یک فرهنگ سازمانی مبتنی بر مسئولیت‌پذیری، اخلاق و تعهد به بیماران نیز اهمیت می‌داد.
 

تیمی از متخصصان برجسته

موفقیت اب‌وی تنها نتیجه کار یک فرد نیست، بلکه حاصل تلاش تیمی از دانشمندان، محققان و مدیران برجسته است. این تیم با اتخاذ یک رویکرد علمی دقیق و تمرکز بر نیازهای بیماران، توانستند پروژه‌های تحقیقاتی موفقی را به ثمر برسانند. در طول سال‌ها، اب‌وی توانسته است استعدادهای برتر را از سراسر جهان جذب کند و محیطی را برای نوآوری و خلاقیت فراهم آورد. این فرهنگ سازمانی، یکی از مهم‌ترین دارایی‌های اب‌وی و عامل کلیدی در پیشبرد اهداف بلندمدت آن محسوب می‌شود. در حال حاضر، این شرکت دارای چندین مرکز تحقیقاتی پیشرفته در سراسر جهان است که هزاران دانشمند و محقق در آن‌ها مشغول به کار هستند تا نسل بعدی داروهای نجات‌بخش را کشف کنند.

 

پروژه‌ها و محصولات کلیدی شرکت اب‌وی

اب‌وی با سبدی غنی از محصولات دارویی در حوزه‌های مختلف، به یکی از قدرتمندترین شرکت‌های داروسازی جهان تبدیل شده است. این شرکت با تمرکز بر بیماری‌های با نیاز درمانی بالا، راه‌حل‌های مؤثری را ارائه داده است که زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار داده است.
 

داروهای برجسته در ایمونولوژی

یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های فعالیت اب‌وی، ایمونولوژی یا همان ایمنی‌شناسی است. در این زمینه، هیومرا (Humira) به عنوان یکی از پرفروش‌ترین داروهای جهان، نقش محوری ایفا می‌کند. این دارو که برای درمان بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، بیماری کرون، اسپوندیلیت آنکیلوزان و پسوریازیس استفاده می‌شود، سال‌ها منبع اصلی درآمد اب‌وی بوده است. علاوه بر هیومرا، اب‌وی داروهای جدیدتری مانند اسکایریزی (Skyrizi) و رین‌ووک (Rinvoq) را نیز برای درمان بیماری‌های خودایمنی به بازار عرضه کرده که نشان‌دهنده تعهد این شرکت به نوآوری مستمر در این حوزه است. این داروها با مکانیسم‌های عمل متفاوت، گزینه‌های درمانی جدید و مؤثری را برای بیمارانی فراهم می‌کنند که به درمان‌های قبلی پاسخ نداده‌اند.
 

درمان‌های پیشرفته در انکولوژی (سرطان‌شناسی)

اب‌وی سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در زمینه انکولوژی انجام داده و داروهای مؤثری را برای درمان انواع سرطان‌ها توسعه داده است. داروی ایمبراویکا (Imbruvica) برای درمان انواع خاصی از سرطان خون و لنفوم، یکی از موفق‌ترین محصولات این شرکت در این حوزه است. همچنین، داروی ون‌کلکستا (Venclexta) که به طور مشترک با شرکت روشه توسعه یافته، برای درمان لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) کاربرد دارد و انقلابی در شیوه درمان این بیماری ایجاد کرده است. تمرکز اب‌وی بر داروهای هدفمند، راه را برای درمان‌های مؤثرتر و با عوارض جانبی کمتر باز کرده است. علاوه بر این، اب‌وی در حال تحقیق بر روی ایمونوتراپی‌های جدید سرطان و داروهایی است که سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با سلول‌های سرطانی تحریک می‌کنند، که نشان‌دهنده تعهد عمیق این شرکت به پیشبرد علم انکولوژی است.
 

پروژه‌های تحقیقاتی در عصب‌شناسی و ویروس‌شناسی

علاوه بر ایمونولوژی و انکولوژی، اب‌وی در حوزه‌های دیگری مانند عصب‌شناسی نیز فعال است. این شرکت داروهایی برای درمان بیماری پارکینسون و میگرن مزمن به بازار عرضه کرده است. همچنین، پروژه‌های تحقیقاتی بزرگی در زمینه درمان بیماری آلزایمر و سایر اختلالات عصبی در دست انجام دارد. در حوزه ویروس‌شناسی، اب‌وی با داروهای خود برای درمان هپاتیت C در گذشته موفقیت‌های چشمگیری کسب کرد. این تنوع در حوزه‌های درمانی، نشان‌دهنده گستردگی فعالیت و تعهد اب‌وی به پاسخگویی به طیف وسیعی از نیازهای پزشکی است. از طریق خرید آلرگان، اب‌وی همچنین به طور قابل توجهی نفوذ خود را در حوزه زیبایی‌شناسی و چشم‌پزشکی گسترش داد.

 

چالش‌ها و حواشی شرکت اب‌وی

موفقیت یک شرکت بزرگ مانند اب‌وی همیشه بدون چالش نیست. این شرکت در طول سال‌های فعالیت خود، با موانع و حواشی مختلفی روبرو بوده که مدیریت آن‌ها، بخشی از تاریخچه این سازمان را تشکیل می‌دهد.
 

انقضای پتنت هیومرا و ورود داروهای بیوسیمیلار

بزرگترین چالش اب‌وی در سال‌های اخیر، انقضای پتنت (حق ثبت اختراع) داروی پرفروش هیومرا بوده است. هیومرا برای سال‌ها به عنوان ستون اصلی درآمد اب‌وی شناخته می‌شد و سودآوری عظیمی برای شرکت به همراه داشت. با انقضای پتنت آن، شرکت‌های دیگر موفق به تولید نسخه‌های بیوسیمیلار (Biosimilar) یا مشابه زیستی این دارو شدند که با قیمت پایین‌تری به بازار عرضه می‌شوند. این امر به معنای کاهش شدید سهم بازار و درآمد حاصل از هیومرا برای اب‌وی بود. برای مقابله با این چالش، اب‌وی استراتژی‌های جدیدی را در پیش گرفته، از جمله توسعه و معرفی داروهای جدید در حوزه ایمونولوژی مانند اسکایریزی و رین‌ووک که به تدریج جایگزین درآمد هیومرا خواهند شد. این شرکت همچنین تلاش می‌کند تا با افزایش فروش محصولات در حوزه‌های دیگر، اثرات مالی ناشی از کاهش فروش هیومرا را جبران کند.
 

مسائل حقوقی و فشار رقابتی

مانند بسیاری از شرکت‌های بزرگ داروسازی، اب‌وی نیز با چالش‌های حقوقی و فشارهای رقابتی روبرو بوده است. این چالش‌ها می‌توانند شامل اختلافات مربوط به قیمت‌گذاری داروها، مسائل مربوط به بازاریابی و حتی دعاوی حقوقی مربوط به عوارض جانبی داروها باشند. همچنین، رقابت فشرده با سایر شرکت‌های دارویی بزرگ برای کشف و توسعه داروهای جدید، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های عظیم و ریسک‌پذیری بالایی است. اب‌وی با رویکردی تهاجمی در زمینه تحقیق و توسعه و همچنین خرید شرکت‌های کوچک‌تر و نوآور، تلاش می‌کند تا موقعیت خود را در بازار حفظ کرده و از رقبا پیشی بگیرد. این شرکت به طور مداوم در حال بهینه‌سازی فرآیندهای تحقیق و توسعه خود است تا بتواند با سرعت و کارایی بیشتری داروهای جدید را به بازار عرضه کند.

 

نتیجه‌گیری

شرکت اب‌وی در مدت کوتاهی از زمان تأسیس، توانسته خود را به عنوان یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین بازیگران در عرصه داروسازی جهان تثبیت کند. این شرکت با جدا شدن هوشمندانه از شرکت مادر خود، ابوت، توانست بر تحقیقات و توسعه داروهای پیشرفته تمرکز کند و با سرمایه‌گذاری‌های کلان، سبد محصولات خود را گسترش دهد. از هیومرا که ستون فقرات اولیه شرکت بود تا ایمبراویکا و داروهای جدید ایمونولوژی، اب‌وی همواره نشان داده که به نوآوری و پاسخ به نیازهای درمانی بیماران متعهد است.
چالش‌های پیش‌رو، به ویژه انقضای پتنت داروهای پرفروش و رقابت فشرده، هرگز پایان کار برای این شرکت نیست. بلکه به عنوان یک نیروی محرکه برای نوآوری‌های بیشتر عمل می‌کند. آینده اب‌وی به توانایی آن در کشف و توسعه داروهای جدید، ورود به بازارهای نوظهور، و حفظ جایگاه پیشگام خود در حوزه‌های تخصصی مانند ایمونولوژی و انکولوژی بستگی دارد. با توجه به سابقه موفقیت‌آمیز و رویکرد استراتژیک این شرکت، می‌توان انتظار داشت که در سال‌های آتی نیز شاهد تحولات مهمی در حوزه درمان و داروسازی به دست این وزنه بیوفارماسیوتیکال باشیم. اب‌وی فراتر از یک شرکت داروسازی است؛ این یک سرمایه‌گذاری در آینده سلامت بشر است.