مقدمه

در دنیای پرتلاطم سرمایه‌گذاری، نام برکشایر هاتاوی مانند چراغی درخشان می‌درخشد. این شرکت، که از یک کارخانه نساجی در حال ورشکستگی در نیوانگلند به یکی از بزرگ‌ترین کنگلومراهای جهان تبدیل شده، داستانی از جاه‌طلبی، هوشمندی، و استقامت است. تحت رهبری وارن بافت، ملقب به «نبوغ اوماها»، برکشایر هاتاوی نه‌تنها به یک ماشین تولید ثروت بدل شده، بلکه به نمادی از فلسفه سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش تبدیل شده است. این شرکت با مالکیت شرکت‌های معروفی مانند GEICO، BNSF Railway، و سهام قابل‌توجه در غول‌هایی مانند اپل و کوکاکولا، نقشی بی‌بدیل در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. اما این مسیر پر از چالش‌ها، جنجال‌ها، و تصمیمات جسورانه بوده است. این مقاله شما را به سفری عمیق در تاریخچه، شرکت‌های تابعه، استراتژی‌ها، بنیان‌گذاران، و چالش‌های برکشایر هاتاوی می‌برد. با تحلیل‌های جامع، داده‌های به‌روز، و نگاهی به تأثیرات اقتصادی و اجتماعی، داستانی از نوآوری و پایداری را کاوش می‌کنیم که برکشایر را به یکی از تأثیرگذارترین شرکت‌های جهان تبدیل کرده است.

 

آشنایی با شرکت برکشایر هاتاوی

برکشایر هاتاوی، با دفتر مرکزی در اوماها، نبراسکا، یک کنگلومرای چندملیتی است که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری جهان شناخته می‌شود. این شرکت با مالکیت کامل یا جزئی بیش از ۶۰ شرکت در صنایع متنوع، از بیمه و راه‌آهن تا خرده‌فروشی و انرژی، و سرمایه‌گذاری‌های کلان در شرکت‌های عمومی مانند اپل، کوکاکولا، و آمریکن اکسپرس، جایگاهی بی‌همتا در اقتصاد جهانی دارد. برکشایر با ارزش بازار بیش از یک تریلیون دلار و درآمدی سالانه در حدود صدها میلیارد دلار، نه‌تنها یک غول مالی، بلکه یک الگوی مدیریت غیرمتمرکز و سرمایه‌گذاری بلندمدت است.
 

جایگاه اقتصادی و تأثیر جهانی

برکشایر هاتاوی یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از نظر ارزش بازار است و در رتبه‌بندی Fortune 500 در میان ۱۰ شرکت برتر قرار دارد. این شرکت با بیش از ۴۰۰,۰۰۰ کارمند در شرکت‌های تابعه و سرمایه‌گذاری در بیش از ۵۰ شرکت عمومی، تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی دارد. حدود ۴۵ درصد از درآمد برکشایر از عملیات بیمه، ۳۰ درصد از صنایع تولیدی و خرده‌فروشی، و ۲۰ درصد از بخش انرژی و حمل‌ونقل تأمین می‌شود. استراتژی سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش وارن بافت، که بر خرید شرکت‌های باکیفیت با قیمت مناسب تمرکز دارد، بازدهی سالانه‌ای نزدیک به ۲۰ درصد برای سهامداران فراهم کرده که تقریباً دو برابر بازدهی شاخص S&P 500 است. برکشایر با سرمایه‌گذاری‌های کلان در شرکت‌هایی مانند اپل (با سهامی به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار) و کوکاکولا، به‌عنوان یک شاخص کلیدی برای سلامت اقتصاد آمریکا شناخته می‌شود.
 

تأثیر فرهنگی و اجتماعی

برکشایر هاتاوی فراتر از یک شرکت سرمایه‌گذاری، بخشی از فرهنگ مالی مدرن است. جلسات سالانه سهامداران در اوماها، که به «وودستاک سرمایه‌داران» معروف است، هزاران سرمایه‌گذار را از سراسر جهان جذب می‌کند تا از خرد وارن بافت و چارلی مانگر بهره‌مند شوند. این رویداد نه‌تنها یک گردهمایی مالی، بلکه یک پدیده فرهنگی است که فلسفه سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش را ترویج می‌کند. برکشایر همچنین با تعهد وارن بافت به اهدای ۹۹ درصد از ثروتش به خیریه، از طریق ابتکار Giving Pledge با همکاری بیل گیتس، تأثیر اجتماعی عمیقی داشته است. این شرکت با حمایت از آموزش، بهداشت، و کاهش فقر، به بهبود جوامع کمک کرده است. با این حال، انتقاداتی نیز وجود دارد، از جمله نگرانی‌ها درباره تمرکز قدرت در دستان بافت و مسائل مربوط به مدیریت غیرمتمرکز.
 

نوآوری در مدیریت و سرمایه‌گذاری

برکشایر با مدل مدیریت غیرمتمرکز خود، که به مدیران شرکت‌های تابعه استقلال کامل می‌دهد، از سایر کنگلومراها متمایز است. این شرکت تنها دو شرط اصلی برای مدیران دارد: ارسال گزارش‌های مالی ماهانه و انتقال جریان نقدی آزاد به دفتر مرکزی. این رویکرد، که چارلی مانگر آن را «واگذاری تا مرز رها کردن» توصیف کرده، به شرکت‌های تابعه امکان می‌دهد با کارایی بالا عمل کنند. برکشایر همچنین با استفاده از «فلوات» بیمه (پول دریافتی از حق بیمه که هنوز برای پرداخت خسارت استفاده نشده)، سرمایه‌گذاری‌های کلانی انجام داده است. این استراتژی، همراه با تمرکز بر شرکت‌های با «خندق اقتصادی» (مزیت رقابتی پایدار)، برکشایر را به یک ماشین تولید ثروت تبدیل کرده است.
 

تحلیل رقابتی

برکشایر در صنایع مختلف با رقبای متعددی مواجه است: در بیمه با شرکت‌هایی مانند Allstate و Progressive، در انرژی با شرکت‌های بزرگ مانند ExxonMobil، و در سرمایه‌گذاری با صندوق‌های بزرگی مانند BlackRock. با این حال، تنوع سبد سرمایه‌گذاری و قدرت مالی عظیم برکشایر، به همراه شهرت وارن بافت، مزیت رقابتی بی‌نظیری ایجاد کرده است. این شرکت با اجتناب از سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پرریسک در مراحل اولیه (مانند مایکروسافت و آمازون در دهه‌های گذشته)، بر کسب‌وکارهایی با بازدهی پیش‌بینی‌پذیر تمرکز دارد، که این رویکرد آن را از رقبا متمایز می‌کند.

 

تاریخچه شرکت برکشایر هاتاوی

داستان برکشایر هاتاوی از یک کارخانه نساجی در قرن نوزدهم آغاز شد و با هوشمندی وارن بافت به یک امپراتوری سرمایه‌گذاری تبدیل شد. این بخش ریشه‌ها، نقاط عطف، و زمینه‌های تاریخی را بررسی می‌کند.
 

ریشه‌ها: از نساجی تا سرمایه‌گذاری

برکشایر هاتاوی در سال ۱۸۳۹ با تأسیس شرکت Valley Falls توسط اولیور چیس در رود آیلند آغاز شد. این شرکت نساجی در سال ۱۹۲۹ با Berkshire Cotton Manufacturing ادغام شد و به Berkshire Fine Spinning Associates تبدیل شد. در سال ۱۹۵۵، با ادغام با Hathaway Manufacturing (تأسیس‌شده در ۱۸۸۸)، شرکت برکشایر هاتاوی شکل گرفت. این شرکت در اوج خود با ۱۵ کارخانه و بیش از ۱۲,۰۰۰ کارمند، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نساجی در نیوانگلند بود و درآمدی بالغ بر ۱۲۰ میلیون دلار داشت. اما پس از جنگ جهانی اول، صنعت نساجی آمریکا با رقابت بین‌المللی و کاهش تقاضا مواجه شد و برکشایر تا دهه ۱۹۶۰ در آستانه ورشکستگی قرار گرفت.
 

ورود وارن بافت: یک تصمیم پرخاشگرانه

در سال ۱۹۶۲، وارن بافت، سرمایه‌گذار جوان و پیرو فلسفه ارزش‌گذاری بنجامین گراهام، متوجه شد که سهام برکشایر به دلیل بسته شدن کارخانه‌ها و بازخرید سهام، زیر ارزش واقعی معامله می‌شود. او شروع به خرید سهام با قیمت ۷.۶۰ دلار کرد. در سال ۱۹۶۴، مدیرعامل وقت، سیبری استنتون، پیشنهاد بازخرید سهام بافت با قیمت ۱۱.۵۰ دلار را داد، اما در پیشنهاد کتبی، قیمت را به ۱۱.۳۷۵ دلار کاهش داد. این تصمیم استنتون، بافت را خشمگین کرد و او به‌جای فروش، سهام بیشتری خرید تا کنترل شرکت را در سال ۱۹۶۵ به دست گرفت. بافت بعدها این تصمیم را «احمقانه‌ترین اشتباه سرمایه‌گذاری» خود نامید، زیرا صنعت نساجی در حال افول بود. با این حال، او از دارایی‌های برکشایر برای سرمایه‌گذاری در صنایع دیگر استفاده کرد و آخرین کارخانه نساجی را در سال ۱۹۸۵ بست.
 

تحول به کنگلومرا: نقش بیمه

بافت در سال ۱۹۶۷ مسیر برکشایر را تغییر داد و با خرید شرکت بیمه National Indemnity وارد صنعت بیمه شد. در دهه ۱۹۷۰، او سهام GEICO را خرید که بعدها به یکی از سودآورترین شرکت‌های تابعه تبدیل شد. فلوات بیمه (پول حق بیمه که هنوز برای پرداخت خسارت استفاده نشده) به برکشایر امکان داد سرمایه‌گذاری‌های کلانی در صنایع مختلف انجام دهد. این استراتژی، همراه با خریدهای کلیدی مانند BNSF Railway و Dairy Queen، برکشایر را به یک کنگلومرای متنوع تبدیل کرد. تا امروز، برکشایر بیش از ۶۰ شرکت را به‌صورت کامل و سهام قابل‌توجهی در حدود ۵۰ شرکت عمومی در اختیار دارد.
 

زمینه‌های تاریخی و اقتصادی

ظهور برکشایر با رشد بازارهای مالی در اواخر قرن بیستم هم‌زمان بود. افزایش دسترسی به اطلاعات مالی و توسعه بازارهای سرمایه، بستری برای استراتژی‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش فراهم کرد. برکشایر با بهره‌گیری از فلوات بیمه و مدیریت غیرمتمرکز، توانست در برابر بحران‌های اقتصادی، مانند رکودهای جهانی، مقاومت کند. این شرکت با تمرکز بر کسب‌وکارهای پایدار و اجتناب از فناوری‌های پرریسک در مراحل اولیه، به رشد مداوم دست یافت.

 

پروژه‌ها و محصولات شرکت برکشایر هاتاوی

برکشایر هاتاوی با سبد متنوعی از شرکت‌های تابعه و سرمایه‌گذاری‌ها، در صنایع مختلف حضور دارد. این بخش شرکت‌های کلیدی و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کند.
 

بیمه: ستون اصلی برکشایر

بیمه قلب تپنده برکشایر است و حدود ۴۵ درصد از درآمد آن را تأمین می‌کند. شرکت‌های بیمه‌ای برکشایر شامل:
GEICO: یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های بیمه خودرو در آمریکا، با میلیون‌ها مشتری.
General Re: ارائه‌دهنده خدمات بیمه مجدد در سطح جهانی.
Berkshire Hathaway Reinsurance Group: متخصص در بیمه‌های پیچیده مانند بلایای طبیعی.
Berkshire Hathaway Primary Group: ارائه‌دهنده بیمه‌های تخصصی.
فلوات بیمه، که در حال حاضر بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار است، به برکشایر امکان سرمایه‌گذاری در فرصت‌های بلندمدت را می‌دهد. این استراتژی، که وارن بافت آن را «وام بدون بهره» می‌نامد، کلیدی برای موفقیت برکشایر بوده است.
 

حمل‌ونقل و انرژی

BNSF Railway: یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های راه‌آهن باری در آمریکا، که شبکه‌ای گسترده در سراسر کشور دارد. برکشایر در سال ۲۰۱۰ این شرکت را به مبلغ ۲۶ میلیارد دلار خرید.
Berkshire Hathaway Energy (BHE): با مالکیت ۹۲ درصد، این شرکت در تولید و توزیع برق و گاز طبیعی فعالیت می‌کند و بر کاهش انتشار کربن تمرکز دارد. BHE برخلاف سایر شرکت‌های تابعه، جریان نقدی خود را برای سرمایه‌گذاری‌های داخلی حفظ می‌کند.
 

تولید و خرده‌فروشی

برکشایر مالک شرکت‌های متنوعی در این حوزه است:
Dairy Queen: زنجیره فست‌فود معروف با هزاران شعبه در جهان.
Fruit of the Loom: تولیدکننده لباس زیر و پوشاک.
Duracell: برند باتری‌های معروف.
Clayton Homes: تولیدکننده خانه‌های پیش‌ساخته.
Nebraska Furniture Mart: خرده‌فروشی مبلمان با فروشگاه‌های بزرگ.
این شرکت‌ها با مدیریت مستقل، به برکشایر کمک می‌کنند تا درآمدهای پایداری داشته باشد.
 

سرمایه‌گذاری‌های عمومی

برکشایر سهام قابل‌توجهی در شرکت‌های عمومی دارد، از جمله:
اپل: بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری برکشایر با ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار.
کوکاکولا: با سابقه‌ای طولانی در پرداخت سود سهام.
آمریکن اکسپرس: با تمرکز بر خدمات مالی.
بنک آو آمریکا: یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های آمریکا.
این سرمایه‌گذاری‌ها، که بر اساس فلسفه ارزش‌گذاری انتخاب شده‌اند، بازدهی کلانی برای برکشایر فراهم کرده‌اند.
 

پروژه‌های نوآورانه

برکشایر در پروژه‌های پایداری و خیریه نیز فعال است. BHE با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند باد و خورشید، به کاهش انتشار کربن کمک کرده است. برکشایر همچنین از طریق بنیادهای خیریه، مانند بنیاد بیل و ملیندا گیتس، به آموزش و بهداشت جهانی کمک می‌کند.

 

بنیان‌گذاران شرکت برکشایر هاتاوی

برکشایر هاتاوی نتیجه چشم‌انداز و استراتژی‌های افرادی است که آن را از ورشکستگی به اوج موفقیت رساندند.
 

وارن بافت: نبوغ اوماها

وارن بافت، متولد ۱۹۳۰ در اوماها، نبراسکا، با خرید سهام برکشایر در سال ۱۹۶۲ و کنترل آن در سال ۱۹۶۵، این شرکت را به یک امپراتوری تبدیل کرد. او که شاگرد بنجامین گراهام بود، فلسفه سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش را به کار گرفت و با تمرکز بر شرکت‌های با «خندق اقتصادی»، برکشایر را به موفقیت رساند. بافت، با ثروتی بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار، ۹۹ درصد از دارایی خود را به خیریه اهدا کرده و به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین خیرین جهان شناخته می‌شود. او همچنان رئیس و مدیرعامل برکشایر است و گرگ ایبل را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرده است.
 

چارلی مانگر: شریک استراتژیک

چارلی مانگر، که از سال ۱۹۷۸ تا ۲۰۲۳ معاون رئیس برکشایر بود، نقش کلیدی در شکل‌گیری استراتژی‌های این شرکت داشت. او بافت را تشویق کرد تا به‌جای شرکت‌های ارزان، بر شرکت‌های باکیفیت با قیمت مناسب تمرکز کند. این تغییر فلسفه، که به خرید شرکت‌هایی مانند کوکاکولا و اپل منجر شد، برکشایر را به اوج رساند. مانگر، با دیدگاه‌های عمیق و طنز خاص خود، تا زمان مرگش در سال ۲۰۲۳، شریک کلیدی بافت بود.
 

گرگ ایبل: آینده برکشایر

گرگ ایبل، که از سال ۲۰۱۸ معاون رئیس عملیات غیربیمه‌ای است، در سال ۲۰۲۱ به‌عنوان جانشین بافت معرفی شد. او که پیش‌تر مدیرعامل Berkshire Hathaway Energy بود، تجربه‌ای عمیق در مدیریت انرژی و سرمایه‌گذاری دارد و انتظار می‌رود مسیر موفقیت برکشایر را ادامه دهد.

 

چالش‌ها و حواشی شرکت برکشایر هاتاوی

برکشایر هاتاوی با وجود موفقیت‌هایش، با چالش‌ها و جنجال‌های متعددی مواجه بوده است.
 

جنجال دیوید سوکول

در سال ۲۰۱۱، دیوید سوکول، مدیرعامل وقت شرکت برکشایر هاتاوی انرژی (Berkshire Hathaway Energy)، به دلیل جنجالی مرتبط با خرید سهام شرکت لوبریزول (Lubrizol) پیش از اعلام رسمی خرید این شرکت توسط برکشایر هاتاوی، از سمت خود استعفا داد. سوکول با خرید سهام لوبریزول به ارزش تقریبی ۱۰ میلیون دلار، پس از نهایی شدن معامله توسط برکشایر، سودی حدود ۳ میلیون دلار به دست آورد. این اقدام به‌عنوان یک مورد احتمالی از نقض قوانین معاملات داخلی (insider trading) و اصول اخلاق تجاری تلقی شد و انتقادات گسترده‌ای را به دنبال داشت. این جنجال نه‌تنها اعتبار شخصی سوکول، بلکه وجهه شرکت برکشایر هاتاوی، تحت رهبری وارن بافت، را نیز تحت تأثیر قرار داد و پرسش‌هایی درباره نظارت داخلی و فرهنگ اخلاقی این شرکت مطرح کرد.

چالش‌های نظارتی

تغییرات نظارتی، مانند اصلاحات مالیاتی، برکشایر را تحت تأثیر قرار داده است. به‌عنوان مثال، قوانین جدید در صنعت بیمه می‌توانند بر فلوات و سودآوری تأثیر بگذارند. برکشایر همچنین به دلیل عدم شفافیت در برخی گزارش‌های مالی مورد انتقاد قرار گرفته است.
 

مدیریت غیرمتمرکز و مسائل حکومتی

مدل غیرمتمرکز برکشایر، اگرچه کارآمد است، اما نگرانی‌هایی درباره نظارت و شفافیت ایجاد کرده است. برخی تحلیلگران معتقدند که این مدل می‌تواند در برابر سوءمدیریت آسیب‌پذیر باشد. علاوه بر این، ترکیب نقش‌های رئیس و مدیرعامل توسط بافت، سؤالاتی درباره جانشینی و تمرکز قدرت مطرح کرده است.
 

ریسک‌های بازار

نوسانات بازار و رکودهای اقتصادی می‌توانند بر ارزش سرمایه‌گذاری‌های برکشایر تأثیر بگذارند. کاهش ارزش سهام Kraft Heinz در سال‌های اخیر نمونه‌ای از این ریسک‌هاست. وارن بافت زمانی گفت: «فقط وقتی جزر می‌آید، می‌فهمید چه کسی بدون لباس شنا کرده است»، که به اهمیت ثبات اقتصادی برای برکشایر اشاره دارد.
 

چالش‌های جانشینی

سن بالای وارن بافت و مرگ چارلی مانگر نگرانی‌هایی درباره آینده برکشایر ایجاد کرده است. اگرچه گرگ ایبل به‌عنوان جانشین معرفی شده، انتقال رهبری در شرکتی که به شدت به شهرت بافت وابسته است، چالشی بزرگ خواهد بود.

 

نتیجه‌گیری

برکشایر هاتاوی از یک کارخانه نساجی ورشکسته به یکی از بزرگ‌ترین کنگلومراهای جهان تبدیل شده که در صنایع متنوعی از بیمه تا راه‌آهن و خرده‌فروشی فعالیت می‌کند. وارن بافت و چارلی مانگر با فلسفه سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش و مدیریت غیرمتمرکز، این شرکت را به نمادی از موفقیت مالی تبدیل کردند. با شرکت‌های تابعه‌ای مانند GEICO و BNSF، و سرمایه‌گذاری‌های کلان در اپل و کوکاکولا، برکشایر تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی دارد. اما چالش‌هایی مانند نوسانات بازار، مسائل حکومتی، و جانشینی، آینده آن را به آزمون می‌گذارند. آیا برکشایر می‌تواند در دوران پس از بافت به موفقیت خود ادامه دهد؟ آینده پاسخ خواهد داد. این داستان را با دیگران به اشتراک بگذارید و نظراتتان را درباره نقش برکشایر در جهان سرمایه‌گذاری با ما در میان بگذارید