مقدمه ای بر ارز دیجیتال ایگن لیر

امنیت یکی از اساسی‌ترین جنبه‌ها در دنیای بلاک‌چین‌ها و شبکه‌های غیرمتمرکز است. ایگن لیر یک پروتکل نوآورانه است که بر بستر اتریوم ساخته شده و هدف آن ارتقاء امنیت شبکه‌ها و پروتکل‌های مختلف بلاک‌چینی است. این پروتکل از مکانیزم ری‌استیکینگ استفاده می‌کند تا سطح امنیت را بالا ببرد و مشکلات امنیتی را کاهش دهد. اما این تنها ویژگی این پروژه نیست. در این مقاله، به تشریح عملکرد ایگن لیر، مکانیزم ری‌استیکینگ و توکن EIGEN خواهیم پرداخت.

 

ایگن لیر چیست؟

ایگن لیر یک پروتکل مبتنی بر اتریوم است که برای تقویت امنیت و مقیاس‌پذیری شبکه‌های غیرمتمرکز از مکانیزم ری‌استیکینگ استفاده می‌کند. این پروتکل به استیکرهای اتریوم این امکان را می‌دهد که اتریوم‌های استیک‌شده خود را دوباره به پروتکل‌های دیگر اختصاص دهند و بدین ترتیب امنیت آن پروتکل‌ها را تأمین کنند.
ایگن لیر این امکان را برای پروژه‌ها فراهم می‌کند که بدون نیاز به راه‌اندازی یک اعتبارسنجی مجزا و مستقل، از شبکه‌ی امنیتی اتریوم بهره‌مند شوند. این کار هزینه‌ها را به طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد و باعث کاهش پیچیدگی‌های مرتبط با امنیت می‌شود.

 

تاریخچه و بنیان‌گذار ایگن لیر

توکن EIGEN شبکه ایگن لیر در تاریخ ۱ اکتبر ۲۰۲۴ (۱۰ مهر ۱۴۰۳) عرضه شد و با قیمت اولیه بین ۳.۵ تا ۴.۵ دلار به فروش رسید. ارزش بازار این توکن به حدود ۶.۵ میلیارد دلار رسید که آن را در میان ۱۰۰ توکن برتر از نظر ارزش بازار قرار داد. جالب است بدانید که ایگن لیر توکن خود را در ماه مه ۲۰۲۴ (اردیبهشت ۱۴۰۳) از طریق ایردراپ عرضه کرد، اما امکان خرید و معامله آن را تا ماه اکتبر محدود کرد.
سریرام کانان بنیان‌گذار و مدیرعامل ایگن لیر است. او که به عنوان پدر ری‌استیکینگ در اتریوم شناخته می‌شود، پیش از تأسیس این پروژه در دانشگاه‌های معتبر مانند واشنگتن و کالیفرنیای برکلی در زمینه بلاک‌چین و هوش مصنوعی تحقیق کرده است. تحت رهبری او، ایگن لیر موفق به جذب ۱۷۱ میلیون دلار سرمایه شد و جایگاه خود را در اکوسیستم اتریوم تثبیت کرد.

 

نحوه عملکرد ایگن لیر

با توجه به تغییرات اساسی در شبکه اتریوم و حرکت آن به سمت اثبات سهام (PoS)، پروتکل ایگن لیر به عنوان یک ابزار جدید برای بهبود امنیت در شبکه‌های غیرمتمرکز مطرح شده است. در حال حاضر، بسیاری از برنامه‌ها و پروتکل‌ها که بر بستر ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیستند، باید امنیت و اعتماد خود را به طور مستقل تأمین کنند. ایگن لیر این امکان را فراهم می‌آورد که پروژه‌ها با استفاده از سیستم امن اتریوم، از امنیت شبکه به صورت یکپارچه بهره‌مند شوند.
این پروتکل با استفاده از ری‌استیکینگ، توانسته چالش‌های امنیتی را رفع کرده و امنیت اتریوم را در سرتاسر شبکه‌های غیرمتمرکز گسترش دهد. حالا، بیایید نگاهی دقیق‌تر به ری‌استیکینگ و عملکرد آن بیندازیم.

 

ری‌استیکینگ: مکانیزم کلیدی ایگن لیر

ری‌استیکینگ یک روش نوین در امنیت بلاک‌چین است که به طور خاص توسط ایگن لیر معرفی شده است. این فرآیند به کاربران این امکان را می‌دهد که اتریوم‌های استیک‌شده خود را مجدداً به پروژه‌های مختلف تخصیص دهند تا امنیت شبکه‌های غیرمتمرکز را تقویت کنند. این عملکرد مشابه سیستم احیای مجدد (Rehypothecation) است که در آن منابع به طور مؤثر و بهینه تخصیص می‌یابند.
در واقع، ایگن لیر به کاربران اجازه می‌دهد تا از اتریوم استیک‌شده خود به عنوان یک ابزار برای افزایش امنیت دیگر برنامه‌ها و پروتکل‌های غیرمتمرکز استفاده کنند. این پروتکل باعث می‌شود که برنامه‌ها نیازی به ایجاد توکن‌های بومی برای تأمین امنیت نداشته باشند و از منابع اتریوم به طور مستقیم بهره‌مند شوند.

 

انواع ری‌استیکینگ در ایگن لیر

در پروتکل ایگن لیر، کاربران دو گزینه برای انجام ری‌استیکینگ دارند:
ری‌استیکینگ بومی: در این حالت، کاربران باید نود اعتبارسنج اتریوم خود را راه‌اندازی کنند. این روش شامل دسترسی به EigenPod برای تأمین امنیت و مدیریت اتریوم‌های استیک‌شده است.
ری‌استیکینگ لیکوئید: در این گزینه، کاربران می‌توانند از توکن‌های لیکوئید استیکینگ خود (که قبلاً در پروتکل‌هایی مانند Rocket Pool یا Lido استیک شده‌اند) برای ری‌استیکینگ استفاده کنند. این روش برای کسانی که نمی‌خواهند نود اعتبارسنج خود را راه‌اندازی کنند، گزینه مناسبی است.

 

مزایا و معایب ایگن لیر: تحلیل جوانب مثبت و منفی پروتکل

پروژه‌های بلاک‌چینی همچون ایگن لیر، که به امنیت و مقیاس‌پذیری شبکه‌ها کمک می‌کنند، طبیعتاً با مجموعه‌ای از مزایا و چالش‌ها مواجه‌اند. در اینجا به بررسی مهم‌ترین مزایا و معایب این پروتکل پرداخته‌ایم.
 

نقاط قوت ایگن لیر

پاداش‌های متنوع برای استیکرها: یکی از مزایای برجسته‌ای که ایگن لیر ارائه می‌دهد، امکان دریافت پاداش از پروتکل‌های مختلف برای استیکرها است. این ویژگی به کاربران این فرصت را می‌دهد که از چندین منبع درآمد کسب کنند.
تقویت اعتماد و کاهش ریسک حمله ۵۱ درصدی: استفاده از استخر سرمایه بزرگ و مدل اعتماد مشترک در ایگن لیر، به کاهش احتمال وقوع حملات ۵۱ درصدی کمک می‌کند. این باعث می‌شود که امنیت شبکه‌ها تقویت گردد.
کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری: از آنجا که پروژه‌ها نیازی به راه‌اندازی یک اعتبارسنجی مستقل ندارند، هزینه‌های آنها برای تأمین امنیت شبکه به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. در عین حال، اعتبارسنج‌ها با استفاده مجدد از سرمایه‌گذاری خود در چندین پروتکل، هزینه‌ها را بین سرویس‌های مختلف تقسیم می‌کنند.
دسترسی آسان‌تر به امنیت: پروتکل ایگن لیر این امکان را برای پروژه‌های مختلف فراهم می‌آورد که از امنیت شبکه اتریوم بهره‌مند شوند بدون اینکه به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ نیاز داشته باشند. این ویژگی به پروژه‌های کوچک کمک می‌کند تا بدون صرف هزینه‌های زیاد از امنیت شبکه بهره ببرند.
 

معایب ایگن لیر

ریسک بازده متغیر: به دلیل بازار آزاد، استیکرها ممکن است پروتکل‌هایی را انتخاب کنند که بالاترین بازده را ارائه می‌دهند. این امر می‌تواند باعث شود که پروژه‌هایی با بازده کمتر نتوا‌نند توجه استیکرها را جلب کنند و در نتیجه تقاضا برای آنها کاهش یابد.
متمرکز شدن بیش از حد: در صورت هدایت بیش از حد استیکرها به پروتکل ایگن لیر، ممکن است امنیت شبکه اتریوم تحت تأثیر قرار گیرد. این به دلیل آن است که بازیگران بد ممکن است از آسیب‌پذیری‌های ایگن لیر استفاده کنند.
خطر اسلشینگ: استیکرها باید با جریمه‌های سنگینی مانند اسلشینگ روبرو شوند. در صورتی که رفتار مخربی از خود نشان دهند، ممکن است تا ۵۰ درصد از اتریوم استیک‌شده خود را از دست بدهند. در صورت تکرار تخلفات، این میزان جریمه ممکن است بیشتر شود.

 

کاربردهای سرویس اعتبارسنجی فعال

سرویس اعتبارسنجی فعال (AVS) ایگن لیر کاربردهای گسترده‌ای در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دارد. در اینجا به برخی از موارد استفاده اصلی آن اشاره می‌کنیم:
سایدچین‌ها و رول‌آپ‌ها: استفاده از سرویس امنیتی ایگن لیر برای حفظ یکپارچگی داده‌ها و اعتبار تراکنش‌ها در راهکارهای لایه دوم اتریوم، بدون نیاز به راه‌اندازی شبکه‌های جداگانه برای اعتماد.
دسترسی به داده‌ها: استفاده از ایگن لیر برای فراهم آوردن دسترسی به داده‌های خارج از زنجیره برای اپلیکیشن‌های بلاک‌چینی دیگر (مانند EigenDA که در ادامه توضیح خواهیم داد).
شبکه‌های اوراکل: ایگن لیر این امکان را برای اوراکل‌ها فراهم می‌آورد که داده‌های دنیای واقعی را به اپلیکیشن‌های بلاک‌چینی منتقل کرده و از صحت این داده‌ها اطمینان حاصل کنند.
پل‌های میان‌زنجیره‌ای: ایگن لیر برای انتقال ایمن دارایی‌ها میان بلاک‌چین‌های مختلف استفاده می‌شود و از امنیت دارایی‌ها در فرآیند انتقال حمایت می‌کند.
اعتبارسنجی مدل‌های هوش مصنوعی: ایگن لیر برای تأمین امنیت و صحت نتایج مدل‌های هوش مصنوعی به کار می‌رود، بدین ترتیب خروجی‌ها و استنتاج‌های هوش مصنوعی مورد تایید قرار می‌گیرند.
محیط‌های گیمینگ: این پروتکل برای تضمین صحت و امنیت تراکنش‌های درون بازی و اقتصادهای مجازی در بازی‌ها روی بلاک‌چین استفاده می‌شود.
بازارهای پیش‌بینی: ایگن لیر به تقویت بازارهای پیش‌بینی غیرمتمرکز کمک می‌کند، تا اعتماد به نتایج آن‌ها از طریق امنیت اشتراکی فراهم شود.
با مراجعه به داشبورد AVS در ایگن لیر، کاربران می‌توانند تمامی اپلیکیشن‌هایی که از ETH ری‌استیک‌شده برای تأمین امنیت خود استفاده می‌کنند را مشاهده کنند.

 

آشنایی با EigenDA

EigenDA یک لایه غیرمتمرکز است که برای تأمین دسترسی به داده‌ها (Data Availability) در پروژه‌های لایه دوم اتریوم طراحی شده است. این لایه امکان ذخیره‌سازی داده‌های تراکنش‌ها را با بازدهی بالا و مقیاس‌پذیری مناسب فراهم می‌آورد. داده‌ها به صورت خارج از زنجیره ذخیره می‌شوند، اما همچنان دسترسی به آن‌ها امکان‌پذیر است.
EigenDA از مدل ری‌استیکینگ ایگن لیر برای تأمین امنیت خود استفاده می‌کند و از توکن‌های لیکوئید استیکینگ (LST) و اتریوم استیک‌شده برای تقویت این لایه امنیتی بهره می‌برد. این مدل به طور مؤثر تضمین می‌کند که داده‌ها به صورت امن و در دسترس باقی بمانند، بدون اینکه نیاز باشد هر نود تمامی داده‌ها را ذخیره کند.
در حال حاضر، EigenDA با ۵۹ میلیون توکن EIGEN و ۳.۴۴ میلیون ETH ری‌استیک‌شده ایمن می‌شود و با ۲۱۵ اپراتور و ۹۷,۰۰۰ استیکر فعال پشتیبانی می‌شود.

 

توکنومیکس EIGEN

تیم ایگن لیر برای پشتیبانی از امنیت، حاکمیت و رشد اکوسیستم خود، مدل توکنومیکس خاصی طراحی کرده است. در اینجا نگاهی به توزیع توکن‌های EIGEN می‌اندازیم:
عرضه کل: عرضه اولیه ۱.۶۷ میلیارد توکن ایگن لیر است و از این تعداد، ۲۱۰ میلیون توکن در گردش قرار دارد. نرخ تورم سالانه برای این توکن‌ها ۴ درصد است.
تخصیص: ۴۵ درصد از کل عرضه برای ابتکارات اجتماعی از جمله استیک‌دراپ‌ها و کمک‌های مالی در نظر گرفته شده است.
استیک‌دراپ‌ها: ۱۵ درصد از عرضه به استیک‌دراپ‌ها اختصاص دارد که در چندین دوره به استیکرها و مشارکت‌کنندگان توزیع می‌شود.
توسعه اکوسیستم: ۱۵ درصد از عرضه برای توسعه اکوسیستم و رشد پروژه اختصاص یافته است.
ابتکارات جامعه: ۱۵ درصد برای حمایت از ابتکارات اجتماعی در نظر گرفته شده است.
سرمایه‌گذاران: ۲۹.۵ درصد از توکن‌ها به سرمایه‌گذاران اختصاص دارد.
مشارکت‌کنندگان اولیه: ۲۵.۵ درصد برای مشارکت‌کنندگان اولیه در نظر گرفته شده است.

 

نکات کلیدی در توکنومیکس توکن EIGEN

در اینجا به بررسی چندین نکته مهم در رابطه با مدل توکنومیکس توکن EIGEN پرداخته‌ایم که برای درک بهتر نحوه عملکرد آن ضروری است.
 

۱. قفل‌سازی توکن‌های سرمایه‌گذاران

توکن‌های اختصاص داده شده به سرمایه‌گذاران و مشارکت‌کنندگان اولیه، به مدت یک سال قفل خواهند بود. پس از این دوره، فرآیند آزادسازی توکن‌ها آغاز می‌شود که به طور تدریجی و با نرخ ۴ درصد ماهانه انجام خواهد شد.
 

۲. پاداش‌های تورمی و توزیع در اکوسیستم

برای حفظ انگیزه‌های اقتصادی در اکوسیستم، توکن‌های جدید به‌طور مداوم به استیکرها و اپراتورها توزیع می‌شود. این کار به صورت تورمی انجام می‌گیرد و موجب جذب و نگهداری مشارکت‌کنندگان در شبکه خواهد شد.
 

۳. مقابله با رفتارهای مخرب (اسلشینگ)

اگر شرکت‌کنندگان در شبکه رفتارهایی برخلاف پروتکل و اصول امنیتی داشته باشند، به مجازات اسلشینگ گرفتار خواهند شد. در این شرایط، توکن‌های EIGEN آن‌ها از بین رفته و از ذخایر شبکه کسر می‌شود تا امنیت کلی شبکه حفظ گردد.
 

۴. محدودیت‌های اولیه توکن‌ها

در ابتدا، توکن‌های EIGEN غیرقابل انتقال خواهند بود. این کار به منظور ایجاد ثبات در اکوسیستم و امکان اتخاذ تصمیمات حاکمیتی کلیدی بدون دخالت فازهای ناپایدار انجام می‌شود. به این ترتیب، تمرکز بیشتری بر روی حفظ سلامت و پایداری شبکه خواهد بود.

 

نتیجه‌گیری

مدل توکنومیکس ایگن لیر، با محدود کردن آزادسازی توکن‌ها و اعمال پاداش‌های تورمی، به گونه‌ای طراحی شده که از پایداری و رشد طولانی‌مدت اکوسیستم حمایت کند. این سیستم با استفاده از اسلشینگ برای مقابله با رفتارهای مخرب و محدود کردن انتقال توکن‌ها در ابتدا، اطمینان حاصل می‌کند که اکوسیستم در مراحل اولیه توسعه، به ثبات برسد. در مجموع، این مدل به افزایش اعتماد و تقویت مشارکت فعال کمک خواهد کرد و مسیر پیشرفت و تکامل پروژه را هموارتر می‌سازد.

 

سوالات متداول

چه مدت زمان طول می‌کشد تا توکن‌های سرمایه‌گذاران آزاد شوند؟

توکن‌های سرمایه‌گذاران و مشارکت‌کنندگان برای یک سال قفل خواهند بود، سپس به‌طور تدریجی هر ماه ۴ درصد از آن‌ها آزاد می‌شود.
 

چگونه پاداش‌های تورمی توزیع می‌شود؟

توکن‌های جدید به استیکرها و اپراتورها به صورت تورمی توزیع می‌شود تا انگیزه‌های اقتصادی حفظ شوند.
 

اسلشینگ چیست و چه زمانی اعمال می‌شود؟

اسلشینگ به مجازات رفتار نادرست شرکت‌کنندگان گفته می‌شود که طی آن، بخشی از توکن‌های EIGEN آن‌ها برای حفظ امنیت شبکه کسر می‌شود.
 

چرا توکن‌ها در ابتدا غیرقابل انتقال هستند؟

توکن‌ها در ابتدا غیرقابل انتقال هستند تا اکوسیستم ایگن لیر به ثبات برسد و تصمیمات حاکمیتی کلیدی به‌طور صحیح اتخاذ شوند.
 

چطور مدل توکنومیکس ایگن لیر از پایداری شبکه حمایت می‌کند؟

با اعمال محدودیت‌های زمانی، توزیع پاداش‌های تورمی، و سیستم اسلشینگ، توکنومیکس ایگن لیر از مشارکت فعال و سالم و همچنین رشد طولانی‌مدت شبکه پشتیبانی می‌کند.