تا چند سال پیش، بسیاری از افراد تصور می‌کردند که متاورس تنها یک رویا و یک آرزو برای علاقه‌مندان به فناوری و دنیای علمی-تخیلی است. اما از زمانی که پاندمی کرونا آغاز شد، روند تغییراتی در شیوه تعاملات دیجیتال انسان‌ها به‌وجود آمد و مصرف‌کنندگان آنلاین جدیدی پدیدار شدند که باعث شد متخصصان و پژوهشگران به این نتیجه برسند که متاورس یک پدیده واقعی در دنیای فناوری است.

امروزه رابطه میان دنیای واقعی، دنیای مالی و فضای دیجیتال بیشتر از همیشه پیچیده شده و با استفاده از تکنولوژی‌های نوین، انسان‌ها می‌توانند زندگی‌شان را تنها با یک لمس به‌طور دیجیتال مدیریت کنند.

در این میان، دنیای رمزارزها نیز از این تغییرات مستثنی نیست و اکنون می‌بینیم که تکنولوژی‌هایی مانند NFTها، بازی‌های بلاک‌چینی و تراکنش‌های رمزارزی دیگر فقط به علاقه‌مندان افراطی ارزهای دیجیتال محدود نمی‌شوند و به‌سادگی جزئی از متاورس در حال شکل‌گیری شده‌اند.

اینک زمان آن رسیده است که این مفهوم را بیشتر بشناسیم، درباره نحوه ورود به آن اطلاعات کسب کنیم و با شخصیت‌ها و عوامل تاثیرگذار در دنیای آن آشنا شویم.
 

متاورس چیست؟

متاورس یک دنیای دیجیتال و مجازی است که از ترکیب فضاهای مختلف آنلاین با استفاده از تکنولوژی‌های واقعیت افزوده (AR) ساخته شده و به‌طور مشترک بین کاربران در فضای اینترنت به اشتراک گذاشته می‌شود. این دنیای مجازی از ادغام فضاهای دیجیتالی ایجاد شده که به‌وسیله فناوری‌های واقعیت افزوده به‌طور فیزیکی و مجازی به هم پیوند خورده‌اند.

اصطلاح متاورس به‌طور کلی اشاره به مجموعه‌ای از دنیاهای مجازی و لایه‌های واقعیت افزوده به‌هم پیوسته دارد که به شکل آنلاین یک فضای سه‌بعدی و تعاملی فراگیر را می‌سازد. همان‌طور که دنیای واقعی شامل بخش‌های مختلف در یک فضای فیزیکی است، متاورس نیز به‌عنوان مجموعه‌ای از فضاهای مجازی و لایه‌های AR به‌هم پیوسته است که در نهایت یک محیط دیجیتال گسترده را شکل می‌دهند.

اولین بار نیل استیونسون در سال ۱۹۹۲ در رمان علمی-تخیلی‌اش با عنوان Snow Crash به توصیف این مفهوم پرداخته و از یک فضای دیجیتال مشترک صحبت کرده بود که مردم از طریق عینک‌های واقعیت مجازی وارد آن می‌شوند و دنیای جدیدی را تجربه می‌کنند. استیونسون در این فضا به تصاویر معمول زندگی روزمره مانند پارک‌ها و ساختمان‌ها و همچنین فضاهای تخیلی و عجیب اشاره کرد. در این دنیای دیجیتال، قوانین فیزیک وجود ندارد و همه‌چیز به‌خاطر تصورات ذهنی انسان‌ها محدود می‌شود.

هدف اصلی از ایجاد متاورس، فراهم کردن ابزارهایی برای کنترل دنیای فیزیکی از طریق نوک انگشتان کاربران است. در این دنیای دیجیتال، افراد می‌توانند آواتارهای مجازی خود را ایجاد کرده و در محیط‌های مختلف به‌صورت آزادانه حرکت کنند، ارتباط برقرار کنند و فعالیت‌هایی مشابه دنیای واقعی انجام دهند.

زمانی که وارد متاورس می‌شوید، امکانات زیادی برای شما فراهم است؛ از خرید و فروش زمین‌های مجازی گرفته تا ساخت اشیاء، آثار هنری و ساختمان‌ها که می‌توانید آن‌ها را به دیگران بفروشید.
در این فضا، معاملات از طریق توکن‌های غیرمثلی (NFT) یا دیگر ارزهای دیجیتال انجام می‌شود.
 

نقش رمزارزها در متاورس

این دنیای دیجیتال جدید به‌طور عمیق با بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال ارتباط دارد. NFTها به‌عنوان دارایی‌های دیجیتال در این اکوسیستم عمل می‌کنند و نقش ارزی در داخل بازی‌ها یا به‌عنوان آیتم‌های کلکسیونی و قابل تبادل دارند. این دارایی‌ها یک سیستم اقتصادی دیجیتالی را ایجاد کرده‌اند که مخصوص کاربران فعال در بازی‌های درآمدزا (Play-to-Earn) است. این افراد از توکن‌ها برای خرید و فروش کالاهای دیجیتال و زمین‌های مجازی استفاده می‌کنند.
چگونه وارد دنیای متاورس شویم؟
امروزه بیشتر متاورس‌ها از طریق مرورگرها یا بازی‌های دیجیتال در دسترس هستند. بسیاری از متخصصان بر این باورند که تجربه کامل متاورس در آینده‌ای نه‌چندان دور، از طریق ترکیب واقعیت افزوده و واقعیت مجازی میسر خواهد شد. با این حال، دستیابی به این هدف به سخت‌افزارهای پیشرفته و کامپیوترهای قدرتمند نیاز دارد.
در حال حاضر، بهترین راه برای ورود به متاورس‌ها از طریق مرورگرهای اینترنتی است. پلتفرم‌هایی مانند دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (The Sandbox) به کاربران این امکان را می‌دهند تا با استفاده از کیف پول‌های مبتنی بر اتریوم مانند متامسک (MetaMask) وارد این فضاها شوند. پس از ایجاد کیف پول، کافیست به وب‌سایت‌های این متاورس‌ها مراجعه کرده و به‌راحتی با اتصال کیف پول خود وارد این فضاها شوید.
در نهایت، هدف بسیاری از کاربران این است که بتوانند به دنیای متاورس‌های مختلف سفر کنند و دارایی‌ها و آیتم‌های دیجیتال خود را در هر یک از آن‌ها استفاده کنند. با این حال، در حال حاضر و به‌دلیل مسائل فنی، این امکان هنوز در دسترس نیست. متاورس‌ها تا این لحظه همچنان به‌صورت مجزا از یکدیگر عمل می‌کنند و اطلاعات، آیتم‌ها یا آواتارهای یک متاورس به متاورس دیگر قابل انتقال نیستند.
 

کمپانی‌ها و ارزهای دیجیتال در دنیای متاورس

با توجه به ارزش بازار ۸۰۰ میلیارد دلاری، تعداد زیادی از شرکت‌ها، موسسات مالی و سرمایه‌گذاران بزرگ به سمت این فرصت عظیم کشیده شده‌اند. روند تکامل سریع متاورس و ایجاد یک نظام اقتصادی مشابه دنیای واقعی نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه تنها در مراحل ابتدایی خود قرار دارند.
در ۵ ماه اول سال ۲۰۲۲، مجموع سرمایه‌گذاری در پروژه‌های متاورس به حدود ۱۲۰ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با سال ۲۰۲۱ بیش از دو برابر افزایش یافته است. همچنین، تعداد شرکت‌هایی که دفاتر خود را در دنیای متاورس راه‌اندازی کرده‌اند، در کمتر از یک سال از ۲۰۰ به ۵۰۰ شرکت افزایش یافته است.
سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که این سرمایه‌گذاری‌ها به کجا می‌روند؟ این سرمایه‌گذاری‌ها شامل ترکیبی از کمپانی‌های حوزه وب ۲ و وب ۳ است که تلاش دارند در چهار حوزه اصلی متاورس، یعنی اقتصاد، زیرساخت، تجربه کاربری و دیگر بخش‌های مرتبط، نقش داشته باشند.
 

متا (Meta)

در اکتبر ۲۰۲۱ (مهر ۱۴۰۰)، کمپانی فیسبوک نام خود را به متا تغییر داد و هیجانات مرتبط با متاورس را وارد سطحی جدید از دنیای تکنولوژی و کسب‌وکار کرد. متا تمرکز خود را بر توسعه نسخه جدید اینترنت، یا وب ۳، گذاشت و بازی واقعیت مجازی خود تحت عنوان "Horizon Worlds" را معرفی کرد. همچنین، همکاری خود را با کمپانی "DressX" در زمینه مد و پوشاک آغاز کرده و همچنین به توسعه یکی از بزرگ‌ترین ابرکامپیوترهای هوش مصنوعی جهان پرداخته است.
 

دیسنترالند (Decentraland / MANA)

دیسنترالند که از سال ۲۰۱۷ فعالیت خود را آغاز کرده، نخستین پلتفرم دنیای مجازی سه‌بعدی مبتنی بر مرورگر است که به‌طور کامل تحت مالکیت کاربران خود قرار دارد. این پلتفرم بر اساس بلاک‌چین اتریوم ساخته شده و به‌عنوان یکی از پرقدرت‌ترین اکوسیستم‌های متاورس شناخته می‌شود. کاربران دیسنترالند قادرند در این محیط مجازی به گشت‌وگذار، تعامل با دیگران و شرکت در بازی‌ها بپردازند. توکن بومی این اکوسیستم، یعنی MANA، برای تسهیل معاملات درون‌دنیایی استفاده می‌شود.
 

سندباکس (The Sandbox / SAND)

سندباکس یکی دیگر از پیشگامان حوزه متاورس است که به کاربران امکان ساخت، خرید و فروش اقلام دیجیتال در دنیای بازی را می‌دهد. این پلتفرم غیرمتمرکز به‌ویژه در حوزه بازی‌های NFT رشد زیادی داشته و به بازیکنان این امکان را می‌دهد که زمین‌ها و دارایی‌های دیجیتال خود را بسازند و با دیگران به اشتراک بگذارند. از شرکای معروف این پلتفرم می‌توان به آدیداس، دِدمافایو (DeadMau5)، اسنوپ داگ و آتاری اشاره کرد.
 

اپیک گیمز (Epic Games)

کمپانی اپیک گیمز با جذب سرمایه ۲ میلیارد دلاری از شرکت‌هایی نظیر سونی و LEGO به دنبال تبدیل شدن به یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های متاورس است. این کمپانی با استفاده از موتور گرافیکی آنرییِل (Unreal Engine) که پایه‌گذار بازی‌های موفقی همچون فورت‌نایت است، توانسته به شکوه خاصی در حوزه گرافیک سه‌بعدی و واقعیت افزوده و مجازی دست یابد. فورت‌نایت پیش از این به‌عنوان میزبان رویدادهای مجازی مانند کنسرت‌های موسیقی شناخته شده است.
 

انویدیا (Nvidia)

انویدیا یکی از کمپانی‌هایی است که برای متاورس رویکرد متفاوتی در پیش گرفته است. این کمپانی علاوه بر تولید قطعات و فناوری‌های مرتبط با متاورس، اخیراً اعلام کرد که نرم‌افزار Omniverse خود را به‌صورت رایگان در اختیار هنرمندان و تولیدکنندگان مستقل قرار می‌دهد تا آن‌ها بتوانند دنیای مجازی خود را بسازند.
 

یونیتی (Unity)

یونیتی یکی از استودیوهای پیشگام در توسعه بازی‌های کامپیوتری است که قصد دارد در آینده در توسعه زیرساخت‌های متاورس نقش مؤثری ایفا کند. این کمپانی با استفاده از موتور بازی‌سازی خود که توانایی اجرای بازی‌ها در پلتفرم‌های مختلف را دارد، به دنبال رقابت با موتور آنرییِل کمپانی اپیک گیمز است.
 

روبلاکس (Roblox)

روبلاکس یک پلتفرم توسعه بازی است که به‌جای آنکه خود یک بازی باشد، به کاربران این امکان را می‌دهد که بازی‌های خود را طراحی کنند و به‌طور فعال در این دنیای مجازی شرکت کنند. این پلتفرم تاکنون موفق به جذب ۵۴ میلیون کاربر فعال شده است که به‌طور میانگین روزانه ۲.۵ ساعت در آن وقت می‌گذرانند. روبلاکس اکنون به دنبال گسترش فعالیت‌های خود در دنیای متاورس است و کمپانی‌هایی همچون نایک، گوچی و وَنس به‌منظور جذب مشتریان نسل جدید به این پلتفرم پیوسته‌اند.
 

سرمایه‌گذاری در دنیای متاورس

در حال حاضر متاورس‌ها در مراحل ابتدایی رشد خود هستند و ایده‌های مختلفی پیرامون نحوه عملکرد این دنیاهای مجازی وجود دارد. کمپانی متا به‌طور خاص برنامه‌های بزرگی در این حوزه دارد و به دنبال راه‌اندازی باشگاه ورزشی مجازی و فضاهای تجاری در متاورس است. گرچه واقعیت مجازی از مدت‌ها پیش وجود دارد، اما هنوز فاصله زیادی تا تحقق یک متاورس کامل داریم.
برای سرمایه‌گذاری در این فضا، یکی از واضح‌ترین روش‌ها خرید ارزهای دیجیتال متاورس است که در صرافی‌های بزرگ قابل دسترسی است. همچنین، کاربران می‌توانند با خرید NFT یا قطعات زمین در دنیای مجازی به سرمایه‌گذاری در متاورس بپردازند. اگر قصد دارید وارد این بازار شوید، بهتر است تحقیقاتی کامل درباره آن انجام داده و ابتدا یکی از متاورس‌های موجود مانند دیسنترالند را به‌عنوان مهمان تجربه کنید.
 

آینده متاورس

آینده متاورس هنوز قابل پیش‌بینی نیست و بستگی زیادی به نوآوری‌ها و پیشرفت‌های تکنولوژیک دارد. با این حال، دنیای مجازی روزی به یک بخش عادی از زندگی انسان‌ها تبدیل خواهد شد و افراد از آن در فعالیت‌های روزمره خود استفاده خواهند کرد. همچنین، یکی از احتمالات آینده، اختصاصی‌سازی متاورس برای گروه‌های خاص کاربران است که موجب گسترش کاربردهای آن می‌شود.
گرچه هنوز نمی‌توان آینده دقیقی برای متاورس ترسیم کرد، اما با توجه به روندهای کنونی، احتمال دارد شاهد تحولاتی عظیم در این حوزه باشیم.
 

نتیجه گیری

با اینکه هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به یک متاورس کامل و متحد داریم، پیشرفت‌های بزرگی در این مسیر صورت گرفته است و فناوری بلاک‌چین و رمزارزها در این دنیای جدید نقش مهمی ایفا می‌کنند. اگرچه هنوز هم در مرحله ابتدایی هستیم، اما به‌نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه‌چندان دور، با پوشیدن عینک‌های واقعیت مجازی، وارد دنیای دیجیتال خواهیم شد و دنیای رمزارزها و متاورس فرصتی بزرگ برای سرمایه‌گذاری و کسب درآمد فراهم خواهد آورد.