مقدمه ای بر ارز دیجیتال سولانا

یکی از مشکلاتی که مدت‌هاست در شبکه‌های بلاک‌چین مطرح می‌شود، زمان بالای پردازش تراکنش‌ها در بیت کوین و کارمزدهای سنگین در شبکه اتریوم است. این معضلات باعث شده بودند تا کاربران و توسعه‌دهندگان در جست‌وجوی راه‌حلی بهتر باشند. سولانا (Solana) شاید همان گزینه‌ای باشد که مدت‌ها منتظرش بودند! با توجه به اینکه صدها پروژه روی این شبکه فعال هستند و زیرساخت آن توان میزبانی از پروژه‌های بسیار بیشتری را دارد، می‌توان آینده‌ای پررونق برای آن متصور شد.
در ادامه این مطلب ابتدا با سولانا آشنا می‌شویم، سپس ساختار اکوسیستم آن را بررسی می‌کنیم، نگاهی به تاریخچه پروژه خواهیم داشت، و در ادامه سراغ توکن SOL، نحوه تهیه آن، پروژه‌های مطرح این شبکه، نحوه استفاده از کیف پول‌های سولانا و در انتها پرسش‌های رایج کاربران می‌رویم.

آشنایی اولیه با شبکه سولانا

سولانا یک شبکه بلاک‌چین لایه اول است که با تمرکز بر سرعت، امنیت و غیرمتمرکزبودن طراحی شده است. این بستر برای ساخت و اجرای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا همان Dappها به وجود آمده و حالا یکی از اصلی‌ترین رقبای اتریوم محسوب می‌شود. بر خلاف اتریوم که در حال حاضر با محدودیت‌هایی از نظر سرعت و کارمزد مواجه است، سولانا از ابتدا با هدف حل این چالش‌ها طراحی شده؛ کارمزد بسیار پایین، توان عملیاتی بالا و مقیاس‌پذیری فوق‌العاده، ویژگی‌هایی هستند که این شبکه را متمایز کرده‌اند.
توکن اصلی این شبکه با نام SOL یکی از دارایی‌های محبوب بازار کریپتو است و در لیست ارزهای دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار جایگاه ثابتی دارد.
 

سرعت در خدمت توسعه‌دهنده و کاربر

شعار صفحه اصلی وب‌سایت سولانا چنین است: «قوی برای توسعه‌دهنده، سریع برای همه». این جمله به خوبی فلسفه‌ی طراحی این شبکه را نشان می‌دهد. پردازش تراکنش‌ها در این بستر معمولاً کمتر از یک ثانیه زمان می‌برد و هزینه‌ای ناچیز دارد. این یعنی چه کاربر عادی باشید و چه توسعه‌دهنده، تجربه‌ای روان و مقرون‌به‌صرفه از کار با بلاک‌چین خواهید داشت.
در حالی که شبکه‌هایی مانند اتریوم برای تأیید تراکنش‌ها گاهی چندین دقیقه زمان نیاز دارند، سولانا با عملکرد بهینه و فناوری نوآورانه‌اش توانسته از این نظر جایگاه خاصی در بین علاقه‌مندان به دنیای غیرمتمرکز پیدا کند.
 

ظرفیت پردازش بالا؛ تهدیدی برای سیستم‌های مالی سنتی

شبکه سولانا از نظر تئوری قادر است بیش از ۵۰ هزار تراکنش در هر ثانیه را مدیریت کند. این عدد نه‌تنها در مقایسه با سایر بلاک‌چین‌ها چشمگیر است، بلکه حتی سیستم‌های پرداخت سنتی مانند پی‌پل و مسترکارت را نیز به چالش می‌کشد. از آنجا که سولانا از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند، می‌توان روی آن پروژه‌های متنوعی مثل بازار NFT، صرافی‌های غیرمتمرکز و پروتکل‌های مالی خودکار را توسعه داد.
در یک نگاه کلی، سولانا نسخه‌ای سریع‌تر و کارآمدتر از اتریوم به حساب می‌آید. همین قابلیت‌ها باعث شده‌اند که روز‌به‌روز پروژه‌های بیشتری روی این بستر راه‌اندازی شوند.
 

نگاهی به مسیر رشد بلاک‌چین تا تولد سولانا

بیش از ده سال از راه‌اندازی بیت کوین گذشته است. آن زمان، این ارز دیجیتال اولین راه‌حل عملی برای انجام تراکنش‌های غیرمتمرکز و بدون واسطه بود. کاربران توانستند برای نخستین بار، بدون نیاز به نهادهای مالی سنتی مثل بانک یا شرکت‌های پرداخت، با یکدیگر تبادل مالی داشته باشند.
اما با گذشت زمان، محدودیت‌هایی مانند سرعت پایین باعث شدند تا شبکه‌های جدیدتری مانند اتریوم معرفی شوند. اتریوم امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم کرد، اما ظرفیت آن تنها حدود ۱۵ تراکنش در ثانیه بود که برای رشد اکوسیستم کافی نبود.
امروز، شبکه‌هایی مانند سولانا آمده‌اند تا این محدودیت‌ها را کنار بزنند. سرعت بالا، کارمزد ناچیز و پشتیبانی از اپلیکیشن‌های پیچیده، ویژگی‌هایی هستند که به کاربران امکان می‌دهند از مزایای یک شبکه غیرمتمرکز بهره ببرند، بدون آن‌که با تأخیر و هزینه‌های سنگین مواجه شوند.
 

SPL؛ استاندارد ساخت توکن‌ها در سولانا

در شبکه سولانا، استانداردی به نام SPL وجود دارد که معادل استاندارد ERC در اتریوم به حساب می‌آید. SPL در واقع چارچوبی برای ساخت توکن‌های قابل تعویض (Fungible) روی این بستر است. توسعه‌دهندگان برای ساخت توکن در این شبکه می‌توانند از زبان‌های برنامه‌نویسی قدرتمندی مانند Rust، C و ++C بهره ببرند.
سولانا از معماری چندلایه استفاده می‌کند که هر لایه وظیفه مشخصی دارد. این ساختار چندلایه‌ای، ویژگی‌هایی ترکیبی و خاص به این شبکه می‌بخشد و آن را تبدیل به سیستمی نیمه‌هیبریدی می‌کند.

عملکرد درونی سولانا چگونه است؟

سولانا ساختاری نسبتاً پیشرفته دارد و با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مدرن، یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین بلاک‌چین‌های حال حاضر به شمار می‌آید. با این حال، برای استفاده از توکن SOL یا بهره‌مندی از امکانات این شبکه، نیازی به آشنایی عمیق با سازوکارهای فنی آن ندارید.
توکن اصلی این شبکه با نام SOL شناخته می‌شود. طبق برنامه‌ای که از سوی تیم سولانا ارائه شده، نرخ صدور توکن سالیانه این شبکه ۸ درصد است. اما این عدد هر سال کاهش می‌یابد؛ به‌گونه‌ای که ۱۵٪ از این نرخ سالانه کم می‌شود و پس از حدود ۱۰ سال، تورم سالیانه سولانا به سطح پایداری برابر با ۱.۵٪ می‌رسد.
 

ساختار شبکه و توزیع وظایف در سولانا

در هر بلاک‌چین، بلاک‌ها نقشی اساسی دارند؛ اطلاعات تراکنش‌ها داخل این بلاک‌ها ذخیره می‌شود و همین بلاک‌ها با قرار گرفتن در کنار هم، زنجیره‌ای را تشکیل می‌دهند که ما آن را بلاک‌چین می‌نامیم. در سولانا، هر بلاک با نام «اسلات» (Slot) شناخته می‌شود و ساخت این اسلات‌ها بر عهده نودهای خاصی به‌نام «لیدر» (Leader) است.
هر لیدر عضو یک خوشه (Cluster) محسوب می‌شود. در هر خوشه، فقط یک لیدر فعال است که مسئولیت ثبت اسلات‌های جدید در دفتر کل را بر عهده دارد.
 

اثبات تاریخچه؛ موتور محرک سرعت در سولانا

برای افزایش کارایی، سولانا از الگویی به‌نام اثبات تاریخچه یا Proof of History (PoH) بهره می‌برد. این فناوری به شبکه اجازه می‌دهد زمان دقیق رخدادها را با استفاده از یک رشته زنجیره‌ای از هش‌ها ثبت کند. در این روش، دیگر نیازی به برچسب‌های زمانی سنتی یا صرف وقت برای اجماع بر سر زمان وقوع یک تراکنش نیست.
در این الگوریتم، از تابع رمزنگاری‌شده SHA256 استفاده می‌شود. نتیجه‌ی هر هش، ورودی هش بعدی خواهد بود و این زنجیره ادامه پیدا می‌کند. به‌همین‌دلیل، ترتیب و زمان تراکنش‌ها به‌صورت قطعی و دقیق در شبکه قابل تأیید است.
مثلاً اگر سه تراکنش با نام‌های «الف»، «ب» و «ج» داشته باشیم، سولانا آن‌ها را به ترتیب با زمان‌های ۰، ۱ و ۲ در قالب خروجی هش مرتب می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که تمام نودها به شکلی یکپارچه و بدون وابستگی به ساعت محلی، ترتیب دقیق رویدادها را بدانند. این ویژگی یکی از دلایل اصلی سرعت بالای سولانا نسبت به بلاک‌چین‌هایی مثل بیت کوین یا حتی اتریوم است.
 

نقشه راه لیدرها در شبکه

در سولانا، مسئولیت ساخت بلاک‌ها به عهده لیدرهاست و این مسئولیت در بازه‌های زمانی مشخص بین نودها جابه‌جا می‌شود. نکته جالب این است که ترتیب لیدرها از قبل مشخص است؛ بنابراین همه نودها می‌دانند چه کسی در ادامه نوبت تولید بلاک را خواهد داشت.
برخلاف بیت کوین که زمان‌بندی تراکنش‌ها به ساعت ماینرها وابسته است، در سولانا این وابستگی از میان برداشته شده و مفهوم «زمان» به‌صورت سراسری و مشترک بین نودها تعریف می‌شود.
 

چالش‌های فنی الگوریتم PoH

با وجود مزایای فراوان، فناوری اثبات تاریخچه بدون نقص نیست. مثلاً برای اینکه بتوانید در نقش یک اعتبارسنج در شبکه فعالیت کنید، باید سخت‌افزار بسیار قدرتمندی داشته باشید. در نتیجه، بسیاری از افراد عادی امکان مشارکت در این نقش را نخواهند داشت.
از طرف دیگر، سرعت بالای پردازش تراکنش‌ها به‌معنای تولید حجم عظیمی از داده است. تصور کنید که هر تراکنش حدود ۲۵۰ کیلوبایت حجم داشته باشد و شبکه در هر ثانیه ۵۰ هزار تراکنش تأیید کند. نتیجه این می‌شود که طی یک سال، بیش از ۴۰ پتابایت داده باید در شبکه ذخیره شود؛ رقمی که ذخیره‌سازی آن از توان بسیاری از نودهای عادی خارج است.
 

راه‌حل سولانا برای مدیریت حجم بالا: آرشیوکننده‌ها

برای مقابله با این مشکل، سولانا راه‌حلی به نام آرشیوکننده‌ها (Archivers) معرفی کرده است. این نودها وظیفه دارند داده‌های قدیمی را ذخیره و نگهداری کنند، بدون آن‌که در فرآیند اجماع یا ساخت بلاک مشارکتی داشته باشند. به این ترتیب، فشار ذخیره‌سازی از روی دوش اعتبارسنج‌ها برداشته شده و داده‌ها به‌طور بهینه در سراسر شبکه توزیع می‌شوند.

مسیر شکل‌گیری سولانا و تیم سازنده آن
 

در سال ۲۰۱۷، آناتولی یاکوونکو اولین گام‌ها را برای راه‌اندازی پروژه‌ای تازه برداشت. او خیلی زود با همکاری گرگ فیتزجرالد و استفن آکریج، که همگی سابقه فعالیت در شرکت کوالکام را داشتند، هسته اولیه شرکتی را بنا نهادند که امروزه آن را با نام Solana Labs می‌شناسیم.
یاکوونکو در آغاز پروژه‌ای را با نام Loom پایه‌گذاری کرد؛ اما به‌دلیل تشابه اسمی با پروژه‌ی دیگری به نام Loom Network که روی اتریوم فعالیت داشت، تصمیم گرفتند نام پروژه را به «سولانا» تغییر دهند.
امروز یاکوونکو به‌عنوان مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار سولانا لبز فعالیت می‌کند. اریک ویلیامز نیز به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران، مسئولیت بخش علمی این مجموعه را بر عهده دارد. گرگ فیتزجرالد در مقام مدیر ارشد فناوری و راج گوکال به‌عنوان مدیر عملیات در این پروژه فعالیت می‌کنند.
سولانا در مراحل اولیه جذب سرمایه، طی سه ماه توانست چیزی حدود ۲۰ میلیون دلار از طریق فروش خصوصی توکن‌هایش تأمین مالی کند. در ادامه، در مارس ۲۰۲۰ نسخه بتای شبکه اصلی را راه‌اندازی کرد و توانست در عرضه عمومی روی پلتفرم CoinList، مبلغ ۱.۷۶ میلیون دلار دیگر جذب کند.
در آن زمان، شبکه بتا تنها امکان انجام تراکنش‌ها و بهره‌گیری از برخی امکانات پایه را داشت؛ هنوز سیستم پاداش‌دهی برای استیکینگ فعال نشده بود، چرا که برنامه توزیع توکن‌های SOL هنوز نهایی نشده بود.
امروز نقش اصلی توسعه این شبکه بر عهده Solana Labs است و بنیاد سولانا (Solana Foundation) نیز به‌عنوان نهاد پشتیبان مالی و توسعه‌ای فعالیت دارد.
 

زمان‌بندی در سولانا؛ چالش برچسب‌های زمانی حل شده

در اغلب سیستم‌های توزیع‌شده، هماهنگی بین نودها درباره زمان اجرای رویدادها یک مشکل جدی است؛ چرا که هر نود ممکن است از ساعت خود برای ثبت زمان استفاده کند. اما سولانا با معرفی مکانیزمی به نام اثبات تاریخچه (PoH) راهی جدید برای حل این مسئله ارائه داده است.
این سیستم در واقع یک تابع تأخیر قابل‌راستی‌آزمایی (Verifiable Delay Function) با سرعت بالا است که یک مرجع زمانی مطمئن و رمزنگاری‌شده برای کل شبکه ایجاد می‌کند. هر نود می‌تواند مستقل از دیگر نودها، بر پایه این منبع زمانی، بلاک بعدی را ایجاد کند. این ساختار باعث می‌شود فرآیند اعتبارسنجی بسیار سریع‌تر انجام شود.
 

توربین؛ سیستم توزیع داده‌ها در سولانا

یکی از اجزای حیاتی در معماری سولانا، پروتکل توربین است. این سیستم نقش انتقال اطلاعات بین نودها را ایفا می‌کند و درواقع راهکاری برای حل مشکل پهنای باند به‌شمار می‌رود.
عملکرد آن بسیار مشابه بیت‌تورنت است، با این تفاوت که به‌صورت تخصصی برای بلاک چین طراحی شده است. هر بلاکی که قرار است منتشر شود، به قطعات کوچکی تقسیم می‌شود و این بسته‌ها به‌شکل سریع‌تری به نودها ارسال می‌شوند. این روش انتقال، فشار بر روی شبکه را کاهش می‌دهد.
 

مدل اجماع سولانا؛ بیزانس به سبک تاور

سولانا برای رسیدن به اجماع، از نسخه‌ای خاص از الگوریتم تحمل خطای بیزانس استفاده می‌کند که با نام Tower BFT شناخته می‌شود. این نسخه‌ی بهینه از BFT، با تکیه بر منبع زمانی PoH عمل می‌کند.
در این مدل، پیش از آن‌که دفتر کل به وضعیت نهایی برسد، اعتبارسنج‌ها بر سر نسخه معتبر آن رأی‌گیری می‌کنند. اما نکته مهم آنجاست که پس از رأی‌دهی، امکان بازنگری وجود ندارد. این مدل باعث می‌شود تراکنش‌ها سریع‌تر از روش‌های سنتی تأیید شوند و نیاز به ارتباط گسترده بین نودها کاهش یابد.
 

Gulf Stream؛ محرک پیش‌پردازش تراکنش‌ها

یکی از دلایل کلیدی رسیدن سولانا به ظرفیت پردازشی چشمگیر ۵۰ هزار تراکنش در ثانیه، استفاده از سیستمی به نام Gulf Stream است. در این ساختار، نودهای شبکه دارای نقش‌هایی مشخص هستند و در هر لحظه می‌دانند چه نودی قرار است لیدر بعدی باشد. همین شناخت از ترتیب لیدرها باعث می‌شود اعتبارسنج‌ها بتوانند پیش از موعد تعیین‌شده، تراکنش‌ها را برای لیدر بعدی ارسال کنند.
لیدر هم به کمک این فرآیند می‌تواند تراکنش‌ها را زودتر اجرا کرده و فرآیند تأیید را با سرعت بالاتری انجام دهد. Gulf Stream در حقیقت نسخه‌ای بهینه از سیستم مخزن تراکنش‌ها (مانند ممپول) در بلاک چین‌های دیگر است، با این تفاوت که عملکرد آن هوشمندانه‌تر و سریع‌تر طراحی شده است.
 

Sealevel؛ بستر اجرای همزمان قراردادها

سی‌لول قابلیتی است که سولانا را از بسیاری از شبکه‌های دیگر متمایز می‌کند. برخلاف اکثر بلاک‌چین‌ها که مانند یک پردازنده تک‌رشته‌ای فقط می‌توانند یک قرارداد هوشمند را در هر لحظه اجرا کنند، سولانا با کمک Sealevel امکان پردازش هم‌زمان چندین قرارداد را در یک شارد فراهم کرده است.
سی‌لول عملکردی مشابه یک ماشین زمان‌بندی هوشمند دارد که تراکنش‌ها را سازماندهی می‌کند، اما اجرای آنها را به ساختاری متفاوت از ماشین‌های مجازی مرسوم می‌سپارد. همین معماری موازی، ستون اصلی قدرت پردازشی سولانا محسوب می‌شود.

Pipelining؛ جریان روان داده‌ها در پردازش تراکنش

در معماری سولانا، مکانیزمی به نام پایپ‌لاینینگ نقش مهمی در سرعت بالا و بهره‌وری شبکه دارد. این فناوری در واقع یک زنجیره از مراحل پردازشی است که در آن، خروجی هر مرحله به‌عنوان ورودی مرحله بعد عمل می‌کند.
وقتی اطلاعات تراکنش‌ها در قالب بلاک جمع‌آوری می‌شوند، این داده‌ها بلافاصله بین نودها توزیع و تأیید می‌شوند. این فرایند با کمک تخصیص مسئولیت‌ها به اجزای مختلف سخت‌افزاری، مثل CPU و GPU، به شکل چندوظیفه‌ای و بهینه‌سازی‌شده صورت می‌گیرد.

Cloudbreak؛ ساختار داده برای مقیاس‌پذیری

کلادبریک سازوکاری است که زیرساخت‌های سولانا را برای مقیاس‌پذیری افقی و افزایش سرعت پردازش آماده می‌کند. این فناوری نوعی پایگاه داده ویژه است که به شبکه اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را به‌صورت موازی و با بهره‌گیری از کل سخت‌افزارهای موجود پردازش کند.
در نتیجه، زمان تولید بلاک در شبکه سولانا به حداقل رسیده و تأیید تراکنش‌ها نیز در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود. Cloudbreak یکی از عناصر کلیدی در رسیدن سولانا به کارایی فوق‌العاده بالاست.
 

آرشیوکننده‌ها؛ نگهبانان داده‌های شبکه

در ساختار سولانا، نودها فقط مسئول اعتبارسنجی نیستند. برخی از آنها با عنوان آرشیوکننده‌ها (Archivers) وظیفه دارند اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها و بلاک‌ها را ذخیره‌سازی کنند.
هر نود براساس فضای ذخیره‌سازی در دسترس خود، بخشی از داده‌ها را از نودهای اعتبارسنج دریافت کرده و در سیستم خود نگهداری می‌کند. این اطلاعات به‌گونه‌ای توزیع می‌شوند که در صورت نیاز، شبکه بتواند به آن‌ها دسترسی سریع و آسان داشته باشد. این مدل، بار ذخیره‌سازی را میان نودها تقسیم می‌کند و از متمرکز شدن داده‌ها جلوگیری می‌کند.

کیف پول‌های محبوب برای نگهداری سولانا 

برای نگهداری هر نوع ارز دیجیتال، نیاز به کیف پول امن و معتبر دارید. سولانا هم از این قاعده مستثنا نیست و خوشبختانه به دلیل محبوبیت بالایش، کیف پول‌های متعددی از آن پشتیبانی می‌کنند. در ادامه به برخی از گزینه‌های محبوب اشاره می‌کنیم.

فانتوم والت (Phantom Wallet) یکی از کیف پول‌های اصلی و پرکاربرد شبکه سولانا است. این کیف پول رابط کاربری ساده‌ای دارد و به‌راحتی می‌توانید از طریق آن توکن‌های SOL را ذخیره و مدیریت کنید.
فانتوم امکان نگهداری توکن‌های NFT و توکن‌های استاندارد SPL را فراهم می‌کند. همچنین، قابلیت تعامل با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApp)، اتصال به کیف پول سخت‌افزاری Ledger Nano X و شرکت در استیکینگ از جمله ویژگی‌های دیگر این کیف پول است. یکی از مزیت‌های امنیتی فانتوم این است که کلید خصوصی در اختیار خود کاربر باقی می‌ماند.

سول‌فلیر (Solflare) نیز یک گزینه دیگر تحت وب است که برای تعامل با شبکه سولانا طراحی شده. کار با آن آسان است و مانند فانتوم، از کیف پول‌های سخت‌افزاری هم پشتیبانی می‌کند. شما می‌توانید NFTها و توکن‌های مختلف خود را در این کیف پول نگه دارید.

مث والت (Math Wallet) هم یک کیف پول چندمنظوره است که علاوه بر سولانا، از رمزارزهای پرکاربردی مثل بیت‌کوین، اتریوم و بایننس کوین پشتیبانی می‌کند. این کیف پول امکان اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری را نیز دارد.
 

کسب درآمد از طریق استیکینگ در شبکه سولانا

در شبکه‌هایی که از مکانیزم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند، امکان واگذاری توکن‌ها برای کمک به تأمین امنیت شبکه و کسب سود وجود دارد. در شبکه سولانا نیز می‌توانید توکن‌های SOL خود را استیک کنید و در ازای آن پاداش دریافت نمایید.
برای این کار، باید از کیف پولی استفاده کنید که امکان استیکینگ را در اختیار شما قرار می‌دهد. همه کیف پول‌ها این ویژگی را ندارند، بنابراین بهتر است ابتدا مطمئن شوید کیف پول انتخابی شما این قابلیت را دارد. فهرست کیف پول‌های سازگار را می‌توانید در آدرس docs.solana.com/staking مشاهده کنید.
پس از انتخاب کیف پول مناسب، باید یک حساب استیکینگ (Staking Account) ایجاد کنید و توکن‌های خود را به آن منتقل نمایید. هر حساب استیکینگ فقط می‌تواند به یک نماینده (Validator) متصل باشد. بنابراین اگر بخواهید توکن‌های خود را بین چند نماینده تقسیم کنید، باید حساب‌های جداگانه‌ای بسازید.
برای بررسی و انتخاب بهترین ولیدیتورها می‌توانید به وب‌سایت‌هایی مثل solanabeach.io یا validators.app مراجعه کنید. همچنین، برخی نمایندگان اطلاعات و خدمات خود را در فروم رسمی forum.solana.com معرفی می‌کنند.
 

پروژه‌های پیشرو در اکوسیستم سولانا

اکوسیستم سولانا میزبان صدها پروژه فعال است، اما در میان آن‌ها برخی برجسته‌تر از بقیه هستند. در ادامه با پنج پروژه معروف آشنا می‌شویم:
سروم (Serum): یکی از قدرتمندترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که بر بستر سولانا ساخته شده. این پلتفرم مشابه یونی‌سواپ در اتریوم و سوشی‌سواپ در BSC عمل می‌کند. سروم از معاملات بین‌زنجیره‌ای هم پشتیبانی می‌کند.
ریدیوم (Raydium): یک بازارساز خودکار (AMM) است که ضمن تأمین نقدینگی، امکان راه‌اندازی پروژه‌ها و کشت سود را هم فراهم کرده. حجم بالای سرمایه قفل‌شده در این پروتکل گویای اعتماد بالای کاربران است.
سولاریوم (Solarium): پیام‌رسانی مبتنی بر بلاک چین سولانا است که از الگوریتم رمزنگاری پیشرفته ChaCha20-Poly1305 بهره می‌برد و امنیت بالایی را ارائه می‌دهد.
منگو مارکتس (Mango Markets): بستری برای معاملات اهرمی است که تا ۵ برابر لوریج در اختیار کاربران قرار می‌دهد. این پلتفرم با کارمزد نزدیک به صفر و سرعت بالا شناخته می‌شود.
اودیوس (Audius): یک پلتفرم غیرمتمرکز پخش موسیقی است که به تولیدکنندگان محتوا اختیار کامل می‌دهد. ابتدا روی اتریوم راه‌اندازی شد و بعدها به سولانا مهاجرت کرد. اودیوس اکنون بیش از یک میلیون کاربر فعال دارد.
 

نتیجه گیری

سولانا یکی از کارآمدترین و در عین حال پیشرفته‌ترین بلاک‌چین‌های موجود به‌شمار می‌رود. با استفاده از نوآوری‌هایی مانند گالف استریم، توربین، اثبات تاریخچه و سیستم‌های چندلایه پردازشی، توان پردازشی بسیار بالایی پیدا کرده و قادر است بیش از ۵۰ هزار تراکنش را در ثانیه پردازش کند.

توکن SOL به‌عنوان ارز اصلی این شبکه، کاربردهای زیادی دارد؛ از جمله پرداخت کارمزدها و مشارکت در سهام‌گذاری برای کسب سود. از طرفی، پشتیبانی گسترده کیف پول‌ها و صرافی‌ها از این توکن، کار با آن را بسیار ساده کرده است.
با توجه به سرعت بالا، کارمزد کم، و رشد پیوسته اکوسیستم، سولانا شایستگی آن را دارد که در کنار اتریوم به‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی بلاک‌چین آینده مطرح شود.

پرسش‌های متداول

آیا می‌شود سولانا را استخراج کرد؟

خیر؛ سولانا مبتنی بر اثبات سهام است و استخراج‌پذیر نیست.
 

آیا خرید کمتر از یک واحد سولانا ممکن است؟

بله. می‌توانید کسری از یک واحد سولانا که به آن «لمپورت» گفته می‌شود بخرید. هر لمپورت معادل ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۱ SOL است.
 

آیا سولانا بلاک چین اختصاصی دارد؟

بله. این ارز روی بلاک چین بومی خود فعالیت می‌کند.
 

کارمزد تراکنش‌ها چقدر است؟

در حال حاضر، هزینه هر تراکنش در حدود ۰.۰۰۰۲۵ دلار است.
 

چه پروژه‌هایی بر بستر سولانا ساخته شده‌اند؟