مقدمه ای بر ارز دیجیتال تتر 

تتر، که با نماد USDT شناخته می‌شود، در اصل یک ارز دیجیتال است که به‌عنوان استیبل کوین شناخته می‌شود؛ یعنی قیمت آن تقریباً همیشه ثابت و برابر با یک دلار آمریکا است. هدف اصلی تتر، ارائه نماینده دیجیتالی دلار در بازار ارزهای دیجیتال است تا به عنوان ارز پایه در معاملات و جفت‌ارزها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، این ارز دیجیتال بر روی چندین بلاک‌چین مختلف فعال است و می‌توان آن را در کیف پول‌های متنوع ذخیره کرد.
شرکت Tether Limited مسئولیت عرضه تتر را بر عهده دارد و اعلام می‌کند که به ازای هر واحد USDT، یک دلار واقعی یا معادل آن در ذخایر خود دارد. طبق گزارش‌های فصلی این شرکت، بیش از ۹۰٪ از کل توکن‌های تتر پشتوانه نقدی یا دارایی‌های معادل آن را دارا هستند. علاوه بر این، همیشه حدود ۵٪ بیشتر از مقدار کل توکن‌ها ذخیره شده است تا اعتبار و امنیت بیشتری برای این استیبل کوین فراهم شود.
به همین دلیل است که قیمت تتر نوسان بسیار کمی دارد و به عنوان پلی بین ارزهای سنتی و رمزارزها شناخته می‌شود.
در ایران نیز به دلیل سختی دسترسی به دلار و محدودیت‌های انتقال ارزی، تتر جایگزین مناسبی برای دلار شده و خرید تتر در واقع سرمایه‌گذاری روی دلار تلقی می‌شود.
 

بنیانگذاران تتر چه کسانی هستند؟

ایده ایجاد تتر در سال ۲۰۱۴ شکل گرفت و توسط سه نفر از فعالان حوزه رمزارزها پایه‌گذاری شد:
بروک پیرس: بازیگر سابق هالیوود، کارآفرین فعال در حوزه ارزهای دیجیتال و مدیر بنیاد بیت کوین.
ریو کالینز: کارآفرین و مدیر ارشد اجرایی با سابقه فعالیت در تبلیغات و بازاریابی آنلاین.
کریگ سلارز: مهندس نرم‌افزار و یکی از سازندگان پروتکل اومنی (Omni Layer) که روی بلاک‌چین بیت‌کوین فعالیت می‌کند.
در ابتدا نام پروژه «رییل کوین» (Realcoin) بود، اما بعداً به تتر تغییر یافت.
 

تتر چگونه کار می‌کند؟

تتر ابتدا روی لایه اومنی بیت‌کوین توزیع شد و بعدها بر بستر بلاک‌چین‌های دیگری مثل اتریوم، ترون، سولانا و الگورند نیز منتشر گردید.
گرچه ارزش هر تتر معادل یک دلار آمریکا در نظر گرفته می‌شود، اما این موضوع به خودی خود بحث‌برانگیز است، زیرا دلار آمریکا هم به پشتوانه خاصی مثل طلا متصل نیست و ارزش آن بیشتر به قدرت اقتصادی و پذیرش جهانی آن بستگی دارد. همین موضوع باعث می‌شود دلار نیز دچار نوساناتی شود.
شرکت تتر در واقع نقش واسطه را ایفا می‌کند؛ به این صورت که دلار واقعی را از کاربر دریافت و معادل آن دارایی‌هایی مانند دلار نقد، اوراق قرضه، طلا یا بیت‌کوین را نگهداری می‌کند و در مقابل توکن USDT به کاربر ارائه می‌دهد.
 

نگرانی‌ها درباره شفافیت و پشتوانه تتر

برخی کارشناسان و نهادهای معتبر مانند کمیسیون معاملات آتی کالا آمریکا (CFTC) نسبت به شفافیت اطلاعات و صحت پشتوانه دلاری تتر تردیدهایی داشته‌اند. به همین خاطر، شرکت تتر متعهد شده که هر سه ماه یک بار گزارشی روشن و شفاف از دارایی‌های ذخیره شده خود منتشر کند و در نظر دارد در آینده این گزارش‌ها را به صورت لحظه‌ای ارائه دهد.
از سوی دیگر، این موضوع نشان می‌دهد که تتر به صورت کامل یک سیستم متمرکز است و برای حفظ ارتباط ارزش توکن‌های خود با دلار، به توانایی و تعهد خود متکی است. برای مثال، اگر موجودی دلار در یک صرافی که قرار است USDT را به فروش برساند به پایان برسد، بنیاد تتر موظف است در مدت زمان معقولی دلار لازم را تأمین کند؛ در غیر این صورت ارزش تتر نسبت به دلار واقعی کاهش خواهد یافت.
 

پگ (Peg) چیست و چه نقشی در تتر دارد؟

اصطلاح «پگ» به معنای تثبیت نرخ تبدیل یک ارز نسبت به ارز دیگر است. بسیاری از کشورها ارز ملی خود را به دلار متصل می‌کنند و معمولاً چندین ارز با نرخ تثبیت‌شده در دارایی‌های خود نگهداری می‌کنند. تتر نیز تلاش می‌کند ارزش هر واحد خود را همیشه برابر با یک دلار نگه دارد.
 

هدف اصلی عرضه تتر چیست؟

هدف اولیه ایجاد تتر، کاهش نوسانات قیمت در بازار ارزهای دیجیتال است. نوسان شدید باعث می‌شود سرمایه‌گذاران با ریسک بالایی مواجه شوند و ممکن است به سرعت دارایی‌های دیجیتال خود را بفروشند تا از ضررهای احتمالی جلوگیری کنند. این رفتار باعث کاهش نقدینگی و ثبات بازار می‌شود.
ارز USDT نقش پلی میان دنیای پول‌های فیات و دارایی‌های دیجیتال را بازی می‌کند و سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد به راحتی و با سرعت بالا در پلتفرم‌های مختلف فعالیت کنند. همچنین، USDT به عنوان یک سپرده و جفت ارز محبوب در صرافی‌ها به کار می‌رود.
با این وجود، به دلیل تورم، قدرت خرید دلار و به تبع آن تتر در طول زمان کاهش می‌یابد و بنابراین تتر گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت نیست؛ بلکه بیشتر شبیه یک سپرده بانکی بدون سود با ریسک نسبی است.
 

چگونه امنیت شبکه تتر تضمین می‌شود؟

امنیت تتر وابسته به چند فاکتور کلیدی است:
امنیت بلاک‌چین: شبکه تتر در ابتدا روی بلاک‌چین بیت‌کوین اجرا شده که از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کند و امنیت بسیار بالایی دارد.
ذخایر تتر: شرکت سازنده تتر اعلام می‌کند که برای هر واحد USDT یک دلار یا معادل نقدی آن را ذخیره کرده و به صورت منظم گزارش مالی ارائه می‌دهد. همچنین حسابرسی‌های دوره‌ای برای تأیید صحت ذخایر انجام می‌شود.
فرآیند انتقال و بازپس‌گیری: تتر با بهره‌گیری از روش چند امضایی (multi-signature)، اطمینان حاصل می‌کند که هر انتقال یا بازخرید توکن نیازمند تأیید چندین کلید است که این کلیدها در کیف پول‌های سخت‌افزاری محافظت می‌شوند.
همکاری با صرافی‌ها: تتر با بسیاری از صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی همکاری دارد که نقش مهمی در تأمین امنیت و حل مشکلات احتمالی دارند.
 

چرا تتر بین استیبل کوین‌ها برجسته است؟

در بازار استیبل کوین‌ها گزینه‌های متعددی مثل USDC و DAI وجود دارند، اما تتر به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و سهم بالای بازار، از محبوبیت بیشتری برخوردار است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین خصوصیات تتر اشاره خواهیم کرد.
 

سرعت بالای تراکنش‌های تتر

انتقال وجه با استفاده از تتر با سرعت بسیار قابل توجهی انجام می‌شود. اگرچه هر شبکه‌ای ممکن است زمان متفاوتی برای انجام تراکنش‌ها داشته باشد، اما معمولاً تمامی تراکنش‌های USDT، بدون توجه به حجم یا مسافت مقصد، در عرض چند دقیقه تایید می‌شوند. این ویژگی برای معامله‌گران اهمیت زیادی دارد؛ زیرا آن‌ها نیاز دارند سرمایه‌های خود را سریع جابجا کنند و از فرصت‌هایی مانند آربیتراژ بهره ببرند.
 

هزینه‌های پایین تراکنش در مقایسه با روش‌های سنتی

سیستم سوئیفت که شبکه انتقال پول بین بانکی جهانی است، هزینه‌های بالایی برای انتقال وجه اعمال می‌کند. همچنین اگر ارزی خارج از سوئیفت استفاده شود، بانک‌ها مبالغ اضافه‌ای بابت خدمات می‌گیرند. اما تتر این امکان را فراهم می‌کند که میلیون‌ها دلار با استفاده از شبکه‌های غیرمتمرکز و با هزینه بسیار پایین (گاهی کمتر از یک دلار) جابه‌جا شود.
 

پایداری قیمت تتر در برابر نوسانات بازار

حادثه‌های پیش آمده برای استیبل کوین‌هایی مثل لونا و UST نشان داد که ثبات یک استیبل کوین چقدر اهمیت دارد. از بین رفتن پیوند ارز دیجیتال با ارز پایه که به آن دی‌پگ شدن می‌گویند، معمولاً به دلیل فشار فروش گسترده و از دست رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران رخ می‌دهد. تتر به واسطه داشتن ذخایر نقدی بیشتر از مقدار کوین‌های در گردش، توانسته اعتماد کاربران را حفظ کند و ارزش هر واحد آن همواره نزدیک به یک دلار باقی بماند.
 

محبوبیت و شفافیت در عملکرد تتر

تتر با شفافیت بالا در ارائه اطلاعات و گزارش‌های مالی، تلاش کرده تا سیاست‌های خود را تا حد امکان بی‌طرفانه و غیرمتمرکز نشان دهد. همین موضوع باعث شده که USDT در بین استیبل کوین‌ها از محبوبیت بیشتری برخوردار باشد و بسیاری از کیف پول‌ها و پلتفرم‌ها از آن پشتیبانی کنند.
البته باید توجه داشت که تتر یک ارز متمرکز است؛ یعنی شرکت صادرکننده می‌تواند در صورت دستور قضایی، دارایی‌ها یا آدرس‌های مشخصی را مسدود کند. به همین دلیل کاربران ایرانی بهتر است هنگام استفاده از تتر، جانب احتیاط را رعایت کرده و از انجام تراکنش مستقیم بین صرافی‌های ایرانی و خارجی معتبر مثل بایننس خودداری کنند.
 

تفاوت‌های کلیدی تتر و دلار فیات

مقایسه تتر و دلار فقط به ماهیت دیجیتال یا فیزیکی بودن آنها محدود نمی‌شود بلکه مسائل دیگری را نیز شامل می‌شود. تتر را باید نماینده دیجیتالی دلار آمریکا در دنیای رمز ارزها دانست. از یک سو، تتر به آسانی قابل انتقال در سطح جهانی است و امنیت بیشتری نسبت به دلار کاغذی دارد؛ چون بر پایه فناوری بلاک چین ساخته شده و محافظت بیشتری در برابر کلاهبرداری‌ها و سرقت‌های آنلاین ارائه می‌دهد. اما از سوی دیگر، فرایند نقد کردن تتر به وجه نقد معمولاً پیچیده‌تر از تبدیل دلار کاغذی است.
 

مقایسه تتر با دیگر استیبل کوین‌ها

تفاوت‌های مهمی بین تتر و سایر استیبل کوین‌ها وجود دارد که مربوط به نهاد صادرکننده، نوع پشتوانه و نحوه حفظ ارزش آن‌ها است.
تتر و مدل IOU: تتر بر پایه مدل IOU (من به شما بدهکارم) کار می‌کند؛ یعنی یک نهاد مرکزی دارایی‌های واقعی دارد که به ارزش توکن‌های در گردش تعهد می‌دهد و کاربران می‌توانند در هر زمان آن‌ها را با نسبت یک به یک بازخرید کنند.
استیبل کوین‌های الگوریتمی: کوین‌هایی مانند USDD (شبکه ترون) یا USDN (شبکه ویوز) با مکانیزم‌های خودکار ضرب و سوزاندن توکن‌ها، تلاش می‌کنند ارزش خود را حفظ کنند؛ اما تتر برخلاف آن‌ها، به جای الگوریتم، خود شرکت صادرکننده کنترل فرآیند ضرب و بازخرید را بر عهده دارد.
دای (DAI): این استیبل کوین متعلق به پروژه MakerDAO است که توسط دارایی‌های بیشتری نسبت به حجم توکن‌هایش پشتیبانی می‌شود و برخلاف تتر، فاقد یک نهاد مرکزی حاکمیتی است.
USDC: این استیبل کوین که توسط شرکت Circle صادر می‌شود، دارایی‌هایش بیشتر شامل وجه نقد و اوراق قرضه کوتاه‌مدت دولتی است و به همین دلیل از نظر شفافیت و امنیت مالی، معتبر و مطمئن‌تر در نظر گرفته می‌شود.
 

چالش‌ها و حواشی پیرامون تتر در گذشته

در نوامبر ۲۰۱۷، پس از یک هاردفورک، گزارش شد که حدود ۳۱ میلیون واحد تتر به سرقت رفته است. سپس در ژانویه ۲۰۱۸، ضرورت انجام حسابرسی برای اطمینان از وجود ذخایر کافی تتر به عنوان یک چالش جدید مطرح شد و نگرانی‌ها در مورد شفافیت شرکت افزایش یافت.
در آوریل ۲۰۱۹، لیتیا جیمز، دادستان کل نیویورک، شرکت iFinex (که شرکت مادر تتر و اپراتور صرافی بیت فینکس است) را به خسارت ۸۵۰ میلیون دلاری به مشتریان و پنهان‌کاری در این خصوص متهم کرد. مدارک دادگاه نشان داد که این مبالغ بدون قرارداد به شرکتی پانامایی به نام کریپتو کپیتال کراپ پرداخت شده بود. ادعا شده بود که بیت فینکس برای پوشاندن این مشکل، ۷۰۰ میلیون دلار از ذخایر نقدی تتر را برداشت کرده است.
این شرکت‌ها در پاسخ اعلام کردند که این اتهامات نادرست و مغرضانه است و این مبالغ توقیف شده‌اند، نه اینکه گم شده باشند. آن‌ها افزودند که در تلاشند تا حقوق خود را به دست آورند و پول‌ها را آزاد کنند، اما به نظر می‌رسد دادستان کل نیویورک قصد دارد به مشتریان ضرر برساند.
 

حساب تتر؛ اصطلاحی نادرست در دنیای رمزارزها

این روزها عبارت «حساب تتر» زیاد شنیده می‌شود، مخصوصاً میان تازه‌واردان دنیای بلاک‌چین و طرفداران تتر. شبیه به دنیای واقعی که برای نگهداری پول‌های فیات مثل ریال یا دلار به حساب بانکی نیاز داریم، خیلی‌ها فکر می‌کنند برای نگهداری تتر هم باید یک حساب خاص داشت. اما واقعیت این است که این اصطلاح چندان درست نیست و در دنیای ارزهای دیجیتال، مفهومی به نام حساب برای ذخیره رمزارزها وجود ندارد.
ارزهای دیجیتال مانند تتر تنها در کیف پول‌های دیجیتال قابل ذخیره و نگهداری هستند. ساده‌ترین تعریف این است که کیف پول دیجیتال نقش حساب بانکی را در دنیای رمزارزها ایفا می‌کند؛ پس اگر می‌خواهید تترهای خود را نگهداری کنید، باید از یک کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنید.
 

نتیجه گیری

اکنون که دانستیم «تتر چیست؟»، باید بگوییم برخی از طرفداران بیت کوین، تتر را نقد می‌کنند زیرا شباهت زیادی به سیستم بانکی ارزهای فیات دارد. این انتقاد تنها به دلیل پیوند با ارزهای فیات نیست؛ تتر یک ارز متمرکز و تحت نظارت است که برخلاف فلسفه غیرمتمرکز بیت کوین قرار دارد. به همین دلیل بسیاری از علاقه‌مندان حوزه رمزارزها نسبت به تتر با تردید برخورد می‌کنند و بعضاً آن را یک نوع فریب می‌دانند.
البته، بدون شواهد قطعی دال بر سوء رفتار شرکت‌های صادرکننده تتر، هر ادعایی علیه این ارز دیجیتال و شرکت بیت‌فینکس ممکن است در قالب «FUD» (ترس، عدم قطعیت و تردید) دسته‌بندی شود. با این وجود، نگرانی‌هایی پیرامون تتر وجود دارد و برخی معتقدند این استیبل کوین ممکن است به اکوسیستم کریپتو آسیب بزند؛ اما شاید همین فشارها باعث شود تتر استانداردهای حرفه‌ای بیشتری را رعایت کند و نقاط ضعف خود را بهبود بخشد.
اگر نظر یا تجربه‌ای درباره این رمزارز دارید، خوشحال می‌شویم آن را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
 

سوالات متداول

آیا قیمت تتر همیشه برابر با یک دلار است؟

بله، تتر (USDT) با پشتوانه دلار آمریکا عرضه می‌شود و معمولاً ارزش آن معادل یک دلار است. اما به دلیل نوسانات عرضه و تقاضا، گاهی تفاوت جزئی در قیمت آن با دلار واقعی مشاهده می‌شود.

آیا تتر تنها با دلار پشتیبانی می‌شود؟

خیر، تتر انواع مختلفی دارد که پشتوانه آن‌ها می‌تواند دلار، یورو یا یوآن باشد. همچنین تتر با پشتوانه طلا نیز عرضه شده است.
 

آیا شرکت صادرکننده تتر می‌تواند موجودی کیف پول کاربران را مسدود کند؟

بله، قرارداد هوشمند تتر به گونه‌ای طراحی شده که شرکت صادرکننده می‌تواند هر زمان که بخواهد، موجودی یک کیف پول خاص را فریز کند.
 

قیمت تتر چقدر است؟

قیمت تتر معمولاً نزدیک به قیمت دلار در بازار آزاد است و اختلافی چند صد تومانی دارد که در خرید و فروش لحاظ می‌شود. بنابراین کاربر معمولاً متضرر نمی‌شود.

تتر روی چه شبکه‌هایی قابل استفاده است؟

تتر روی چندین بلاک‌چین مختلف عرضه شده که محبوب‌ترین آن‌ها شامل اتریوم (ERC-20)، ترون (TRC-20)، بایننس اسمارت چین (BEP-20) و سولانا هستند. آدرس کیف پول و کارمزدها بسته به شبکه انتخابی متفاوت‌اند.